ရခုိင္လူအဖြဲ႕အစည္း၏ အမ်ိဳးသားေရးလွဳပ္ရွားမႈႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအေရး အပိုင္း(၂)

(၁၉၄၈)ခုႏွစ္ဇန္နဝါရီလ(၄)ရက္ေန႔တြင္ ရွမ္းျပည္ႏွင့္ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ားပါဝင္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရးကို ရရွိခဲ့ေပသည္။

ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္းလူမ်ိဳးအသီးသီးတို႔သည္လည္း အမ်ိဳးသားလုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ား အေတာ္အသင့္ရွိေသာ ျပည္နယ္မ်ားကိုရရွိခဲ့ၾကေပသည္။

ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားမွာမႈ ထိုသို႔ေသာ ျပည္နယ္ကိုပင္ မရရွိခဲ့ေပ။

မည္ သို႔ပင္ရွိေစ ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ကား ျမန္မာတျပည္လံုးႏွင့္ သက္ဆုိင္ ေသာ ပါတီအဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဖဆပလ၊ ဗကပ၊ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီစသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၌သာ တက္တက္ၾကြၾကြ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၾကေပသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကေသာ ပါတီအဖြဲ႔စည္းမ်ားအနက္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ ခ်ဳပ္တို႔တြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကိုယ္ပုိင္ ျပဌာန္းခြင့္ကို အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံထားၾကသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရေပသည္။

ဖဆပလအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တြင္လည္း ေနသူရိန္ အစည္းအေဝး မွတ္တမ္းမ်ား ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားအရ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံလာၾကသည္ဟု ဆုိရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဖဆပလ၏ ေနာက္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာမူ တကယ္တမ္း လက္ခံလိုက္နာမႈ မရွိသည္ကိုေတြ႔ရေပသည္။

လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ အာဏာ တည္ၿမဲေရးကိုသာ ဦးစားေပး ၾကၿပီး အျခားတုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးကို အေလးမမူ ဂရုမစိုက္သည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔လာရေပသည္။ 

အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အျခား တုိင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ မယံုမၾကည္ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့ၾကေပသည္။

ထိုေၾကာင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ အမ်ိဳးသားေရးကိုေဆာင္ရြက္ရန္ ရတည (ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ညီညြတ္ေရးပါတီ)ကို ဖြဲ႔စည္းကာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အမ်ိဳးသားဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ရရွိေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လာသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။

ဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကြဲၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ သန္႔ရွင္းဖဆပလ၏ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေပၚ သေဘာထားမ်ားကို ေအာက္ပါအတုိင္းေတြ႔ရေပသည္။

“ျပည္ေထာင္စုသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္သာမက မြန္၊ ရခိုင္၊ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကယား၊ အစရွိေသာ လူမ်ိဳးအားလံုး အတြက္လည္း ျဖစ္ေစသင့္သည္။ ထုိလူမ်ိဳးစုမ်ား အညီအညြတ္၊ စည္းစည္းလံုးလံုး ေနထုိင္ရာလည္း ျဖစ္၍၊ လူမ်ိဳးတုိင္းက ကိုယ့္ႏုိင္ငံ၊ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ဟု ဂုဏ္ ယူလိုေသာ ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္ေစသင့္ေပသည္။ ေသြးမတူေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္မတူေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ခြဲျခားခြဲျခားျဖစ္ခ်င္ေသာ ခြဲျခားေရး စိတ္ဓာတ္တို႔ကို ကြယ္ေပ်ာက္၍ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္သည္ တဖြားဖြား ေပၚေပါက္လာေစသင့္ေလသည္။

(သန္႔ရွင္းဖဆပလ၏ မူဝါဒႏွင့္လုပ္ငန္းစဥ္စာအုပ္ ျပည္ေထာင္စုစည္းရံုးေရးအပုိင္း စာမ်က္ႏွာ ၇၃၊ အပုိဒ္ ၃ မွ ၁၁ ထိ ေကာက္ႏႈတ္ေဖၚျပခ်က္)

၄င္းျပင္ သန္႔ရွင္းဖဆပလဥကၠ႒ဦးႏုသည္ရခုိင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္ နယ္ေပးရန္အတြက္ ကတိမ်ားလည္း ေပးခဲ့ေပသည္။ 

ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ တုိင္း ရင္းသားမ်ားညီညြတ္ေရးပါတီ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ သန္ရွင္း ဖဆပလကို အျပည့္အဝေထာက္ခံခဲ့ၾကေပသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ (၁၉၆ဝ)ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ(၅)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္၊ ပထမအႀကိမ္ ပါလီမန္ အစည္းအေဝးတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္အေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေအာက္ပါအတုိင္း မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ေပသည္-

“တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႔ စိတ္ထဲမွာ ျပည္နယ္လိုခ်င္တဲ့ဆႏၵ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ရွိၾကတယ္ဆုိရင္ မြန္ျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို ေပးပါမယ္လို႔ က် ေနာ္ ကတိေပးဖူးပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီနဲ ့အညီ ၄င္းေဒသအတြင္း ေနထုိင္ၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း၊ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ အမ်ိဳးျဖစ္ေစမယ့္နည္းနဲ႔အညီ၊ ၄င္းသက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထုရဲ့ တကယ့္ဆႏၵကို သိရေအာင္ ျပဳျပင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သိရတဲ့အခ်က္ေတြကို မူတည္ၿပီး ကတိအတုိင္း အေစာဆံုး ေဆာင္ရြက္ေပးပါမယ္။ 

သက္ဆုိင္ရာ လူထုဆႏၵကို သိရေအာင္ျပဳရမယ့္ကိစၥမွာ ျပဳျပင္ပံုျပဳျပင္နည္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ဟာ သက္ဆုိင္ရာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ပါမယ္။”

(၁၉၆ဝ)ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၂)ရက္ေန႔ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ပါလီမန္ အစည္းအေဝးမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေအာက္ပါအတုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ကိစၥကို မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့ျပန္သည္-

“မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အထင္လြဲမႈ ေတြမရွိရေအာင္ အစိုးရရဲ့သေဘာထားကို ေအာက္ပါအတုိင္း ရွင္းလင္းေဖာ္ ျပပါရေစ။
၁) သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုက ျပည္နယ္လိုခ်င္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မြန္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေပးပါ့မယ္။

၂) သက္ဆုိင္ရာေဒသလူထုရဲ့ဆႏၵကိုအေကာင္းဆံုး ဘယ္နည္းနဲ႔ ရယူမယ္ဆုိတာ သက္ဆုိင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး အစိုးရ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔က အစုိးရကိုအႀကံေပးရမယ္။

အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔က ေပးတဲ့အႀကံရလွ်င္ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိ လူထုရဲ ့ဆႏၵကို အစိုးရကယူေပးမယ္။

ဒီေနရာမွာ ထပ္ၿပီး ရွင္းပါေစ။

အစိုးရအတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔က မြန္နဲ႔ရခုိင္ျပည္နယ္ေပးသင့္/မေပး သင့္ကိစၥအတြက္ အစုိးရကို အႀကံေပးရန္မဟုတ္၊ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသရွိ လူထုဆႏၵကို အေကာင္းဆံုးဘယ္နည္းနဲ႔ ရယူမယ္ဆိုတာကိုသာ အႀကံျပဳရန္သာျဖစ္တယ္။ 

ဒီအႀကံကို ေစာႏုိင္သမွ် ေစာေစာေပးရန္ အစိုးရက တုိက္တြန္းေပးမယ္။

၃) မြန္ႏွင့္ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔နဲ႔ သြား ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္မဟုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာသက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုရဲ့ဆႏၵကို အေကာင္းဆံုး ဘယ္နည္းနဲ႔ ယူႏုိင္မယ္ဆိုတာကိုလည္း ေျပာႏုိင္တယ္။ 

မြန္နဲ႔ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပးသင့္/မေပးသင့္ဆိုတာကိုလည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

၄) သို႔ရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသရွိ အမ်ိဳးသားမ်ားမူကား အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုရဲ့ဆႏၵကုိ အေကာင္းဆံုး ဘယ္နည္းနဲ႔ ယူသင့္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုသာ ေဆြးေႏြးၿပီး၊ မြန္ႏွင့္ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပးသင့္မသင့္ဆိုတဲ့ကိစၥကို အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔နဲ႔ မေဆြးေႏြးေအာင္ တားျမစ္ေပးမယ္။
၅) ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိ အမ်ိဳးသားေတြဟာ မြန္နဲ႔ရခိုင္ျပည္နယ္ ယူသင့္/မသင့္ကိစၥကို သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုႏွင့္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆြးေႏြး ႏုိင္တယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဟာေျပာႏုိင္တယ္။

၆) အကယ္၍ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုက ျပည္နယ္ကို လိုခ်င္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့အတြက္ မြန္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ေပးရန္ကိစၥ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေဆြးေႏြးရင္ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိ အမတ္ေတြက မိမိၾကိဳက္သလို လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေဆြးေႏြးႏုိင္တယ္။ မဲေပးရန္ကိစၥေပၚလာရင္လည္း မိမိတုိ႔ရဲ့မဲကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲေပးႏုိင္တယ္။

၇) သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိလူထုက ျပည္နယ္ လုိခ်င္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့အတြက္ မြန္နဲ႔ရခိုင္ျပည္နယ္ေပးေရးကိစၥ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေပၚလာရင္ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ရဲ့ သက္ဆုိင္ရာေဒသမွ အမတ္ေတြမွလြဲၿပီး အျခားအမတ္ေတြအားလံုးဟာ မြန္နဲ႔ရခုိင္ ျပည္နယ္ ေပးေရးကိစၥကို ေထာက္ခံၾကရမည္။”

အထက္ပါ မိန္႔ခြန္းႏွစ္ရပ္ေပါင္း၏ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါက ေအာက္ပါအတုိင္း နားလည္ႏုိင္ေပသည္-
၁) ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျပည္နယ္ ရရွိထုိက္သည္။
၂) ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ား တကယ္အလိုရွိပါက ျပည္နယ္ေပးမည္။
၃) ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ားဆႏၵကို သိရွိေအာင္ ဒီမိုကေရစီနည္းႏွင့္အညီ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေပးမည္။
၄) ထုိသို႔ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္မည့္ နည္းကို ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္မည္။
၅) ရခုိင္အမ်ိဳးသာမ်ား၏ ဆႏၵကို သိသည္ႏွင့္တျပိဳင္နက္ျပည္နယ္ ေပးေရးကို အေစာဆံုး ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟူ၍ျဖစ္ေလသည္။


ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္(၁၉၄၈)ခုႏွစ္တြင္လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။ 

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္ ပင္လံု သဘာတူညီခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပည္ေထာင္စု အျဖစ္ဖြဲ႔စည္းရန္ သေဘာတူခဲ့ၾက၏။ 

သို႔ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေနာက္ပုိင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဤအေျခခံ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွ ေသြဖီခဲ့ၾက၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ႏွင့္ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကေသာ (၁ဝ) ႏွစ္ေက်ာ္ခရီးတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို ေပၚေပါက္ေစ၏။

ျပည္နယ္မ်ား၏ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္ပယ္မ်ားတြင္လည္း အက်ပ္အတည္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာ၏။

ထို႔ေၾကာင့္ (၁၉၆၂) ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၈)ရက္မွ (၁၆)ရက္ေန႔အထိ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးျမိဳ႔တြင္ ညီလာခံတရပ္ကို က်င္းပကာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ နစ္နာခ်က္၊ လိုလားခ်က္ႏွင့္ ရပုိင္ခြင့္မ်ားကို တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

ထုိညီလာခံကိုလည္း ျပည္နယ္ေပါင္းစံု ညီလာခံႀကီးအျဖစ္ႏွင့္ က်င္းပခဲ့ေပသည္။

ညီလာခံကို ျပည္နယ္ ရရွိၿပီး ျဖစ္ေသာလူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကသကဲ့သုိ႔ ျပည္နယ္ မရွိေသးေသာ ရခုိင္ႏွင့္မြန္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေလသည္။ 

ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ အဆုိကိုလည္း တင္သြင္းခဲ့ၾကေလသည္။

ဤအဆုိတြင္- “ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ျပည္နယ္ရသင့္ရထုိက္ေသာ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ မြန္၊ ရခုိင္ လူမ်ိဳးစုမ်ားက ဆႏၵျပင္းျပစြာျဖင့္ လုိလား ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိေသာ ျပည္နယ္မ်ားကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖၚထုတ္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအား ဤညီလာခံႀကီးမွ တုိက္တြန္းေၾကာင္း” စသည္ျဖင့္ တုိက္တြန္းခဲ့ေလသည္။

အထက္ပါ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ေလ့လာသံုးသပ္ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ လူဦးေရ၊ ပထဝီ အေနအထား၊ စီးပြားေရးအေျခအေန၊ သမုိင္းအစဥ္အလာမ်ားအရ သီးျခားလူမ်ိဳး တမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး၊ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း ျပည္နယ္ရလိုေၾကာင္း ျပင္းျပေသာဆႏၵမ်ားကို ထုတ္ေဖၚျပသခဲ့ၾကေပသည္။ 

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေဖၚထုတ္ေရးအတြက္ ကတိမ်ားေပးရံုသာမက ရခုိင္ျပည္နယ္ေပးေရးအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားပင္ ရွိလာခဲ့ေပသည္။ 

သို႔ရာတြင္ (၁၉၆၂)ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၂)ရက္ေန႔တြင္ တပ္မေတာ္မွ အာဏာသိမ္းလိုက္ေသာအခါ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးသည္ ေရႊျပည္ေတာ္ ေမွ်ာ္တုိင္း ေဝးခဲ့ရျပန္ပါသည္။

တပ္မေတာ္သည္ အာဏာသိမ္းၿပီး ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီကို တည္ေထာင္ခဲ့ေပသည္။ 

လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္တြင္ကား လူမ်ိဳးမ်ားဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ေတြးေခၚမႈမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး လူပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ဗဟို ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈစနစ္ေအာက္၌ ဆိတ္သုဥ္းခဲ့ေရေပသည္။

ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ားမွာလည္း ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို တကယ္ယံုၾကည္သူမ်ားထက္ ရာထူးေမွ်ာ္သူမ်ားႏွင့္ ျပည္ထဲေရးထက္ ဝမ္းေရးခက္ၾကသူမ်ားမွာ ဆိုရွယ္လစ္ဝဲကေတာ့ထဲတြင္ ခ်ားရဟတ္လည္လ်က္သာရွိၾကေပသည္။

အခ်ိဳ႔ေသာ ရခိုင္အမ်ိဳး သားမ်ားမ်ိဳးခ်စ္မ်ားကမူ မိမိတို႔၏ အမ်ိဳးသားေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ႏုိင္ငံေရးနည္းႏွင့္ ၾကိဳးပမ္း၍ မရႏုိင္ေသာအခါ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးနည္ျဖင့္ ၾကိဳးပမ္းလာၾကသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရေပသည္။

(“စစ္သည္ ႏုိင္ငံေရး၏အဆက္” ဟူ၍ ႏုိင္ငံေရး သုခမိန္မ်ားက အဆုိရွိခဲ့ေပသည္။)

ဤသို႔ျဖင့္ စံေက်ာ္ထြန္းဦးေဆာင္ေသာ(A.I.A.)ေခၚရခုိင္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ႏွင့္ ခုိင္မိုးလင္းဦးစီးေသာ (A.L.P.)ေခၚ ရခုိင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီမ်ား အသီးသီးေပၚေပါက္လာခဲ့ရာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိအမ်ိဳး သားေရးအတြက္နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ တုိက္ပြဲဝင္ၾကိဳးပမ္းၾကသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။

လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရသည္ (၁၉၇၄)ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံ ဥပေဒတရပ္ကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။

ထိုသို႔ေရးဆြဲရာတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားက ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္မူတရပ္ကို အႀကံျပဳတင္ျပခဲ့ၾက၏။ 

မည္သုိ႔ပင္ တင္ျပေစကာမူ အမည္အားျဖင့္သာ ျပည္ေထာင္စုဟူ၍ပါေသာ တျပည္ေထာင္စနစ္ကို ေရးဆြဲ အတည္ျပဳ ျပဌာန္းခဲ့ေပသည္။ 

ထိုဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒအရ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားမွာလည္း အႏွစ္သာရ ကင္းမဲ့ေသာ အမည္ခံ ျပည္နယ္ကို ရရွိခဲ့ေပသည္။

တပါတီစနစ္၏ စိုးမိုးခ်ယ္လွယ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ လူမႈေရးမ်ားပါ ယိုယြင္းက်ဆင္းခဲ့ရေပသည္။ ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုးသည္ အဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံ ဘဝသို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရသကဲ့သို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာလည္း “ဖြတ္ေက်ာ ျပာစု၊ ခရုအဆံကြ်တ္” ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အဆင္းရဲဆံုး ျပည္နယ္တခု ျဖစ္လာခဲ့ရေပသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ သဘာဝအရင္းအျမစ္ႏွင့္ အေတာ္အသင့္ ျပည့္စံုေသာျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ 

လူဦးေရႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္ ဆန္းစပါးလည္း ေပါမ်ားသည္။ 

ပင္လယ္ျပင္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ သား၊ ငါး၊ ပုဇြန္ေပါမ်ားသည္။ ကမ္းလြန္ေဒသတြင္လည္း နည္းပညာျဖင့္ ေပါင္းစပ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္မည္ဆုိပါက ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔မ်ားကို ထုတ္ယူႏုိင္သည္။ 

သစ္မာမ်ား၊ ဝါးေတာမ်ားလည္းေပါမ်ားသည္။ 

ဤကဲ့သို႔ေသာ သဘာဝအရင္းအျမစ္အေျခခံမ်ားရွိပါလ်က္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားတို႔၏ စီးပြားေရးဘဝမွာကား ဆင္းရဲနုံျခာခဲ့ၾကရသည္။

လူမႈေရး အဆင့္အတန္းအားျဖင့္ အလြန္နိမ့္က်လ်က္ရွိသည္။ အမ်ိဳးသားစိတ္ဓာတ္မ်ားက်ဆင္းကာ အေၾကာင္းတရားမ်ားသာ လႊမ္းမိုး လ်က္ရွိသည္။
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ထုတ္ယူႏုိင္ေသာ ေရတံခြန္ရွိပါလ်က္ ရခိုင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာမႈ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကိုပင္ အလံုအေလာက္ အသံုးမျပဳ ႏုိင္ဘဲ ယေန႔တုိင္ ျပည္သူအမ်ားစုသည္ ေရနံဆီမီးခြက္မ်ားကိုပင္ အသံုးျပဳလ်က္ ရွိၾကေပသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး စသည့္အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာရပ္မ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္အတြက္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရးဆုိင္ရာလုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားလိုအပ္လာပါသည္။ 

ထို႔ ေၾကာင့္ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုႀကီးကိုေဖၚေဆာင္လ်က္ ျပည္ေထာင္စု၏ အာဏာကို အမ်ိဳးသားမ်ားအညီအမွ် တန္းတူရည္တူခြဲေဝက်င့္သံုးရန္ လို အပ္ေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုအာဏာႏွင့္ ျပည္နယ္ အာဏာမ်ားကိုလည္း ဒီမိုကေရစီေရး၊ တန္းတူေရး၊ တရားမွ်တေရးအေျခခံျဖင့္ မွ်တစြာခြဲေဝက်င့္ သံုးရမည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသား လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာမ်ား အျပည့္အဝရွိေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရရွိေရးသည္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။
(၁၉၈၈)ခုႏွစ္တြင္ အေထြေထြအက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးေပၚေပါက္ခဲ့ေပသည္။

ထိုအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္လည္း မိမိတို႔၏ဆႏၵကို ထုတ္ေဖၚျပသခဲ့ၾကသည္။

အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသားဆႏၵကို ထုတ္ေဖၚျပသခဲ့ေပသည္။ 

ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားဖြဲ႔စည္း ခြင့္ရလာေသာအခါ ရခိုင္အမ်ိဳးသားသမဂၢေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ထင္ရွားေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးၿပီး ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၾကေပသည္။

ထုိ႔ေနာက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ျမိဳ႔နယ္အသီးသီးမွ မ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို စုစည္းၿပီး ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို က်ယ္ျပန္႔စြာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ 

အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ မူဝါဒႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုလည္း ျပည္သူမ်ားထံခ်ျပၿပီး စည္းရံုးခဲ့သည္။ (၁၉၉ဝ)ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံခဲ့ရာ ကိုယ္စားလွယ္(၁၁)ေနရာတြင္ ေအာင္ႏုိင္မႈရရွိခဲ့ၿပီး ေရြးခ်ယ္ျခင္းမခံရသည့္ ေနရာမ်ားတြင္လည္း ျပည္သူမ်ား၏ေထာက္ခံမႈရွိေၾကာင္းကို ရရွိေသာမဲမ်ားက သက္ေသထူခဲ့သည္။

ဤကဲ့သုိ႔ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားျပည္သူ အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈရရွိခဲ့သျဖင့္ ျပည္သူက ေပးအပ္ေသာအမ်ိဳးသား ေရးကို ေဆာင္ရြက္ရန္တာဝန္လည္းရွိေပသည္။

သို႔ရာတြင္ နဝတ/နအဖ အစိုးရသည္ ျပည္သူတို႔၏ဆႏၵကို လ်စ္လ်ဴ ရႈကာ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေလသည္။

မည္သို႔ပင္ရွိေစ၊ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားအမ်ားစု၏ေပးအပ္ေသာ အမ်ိဳးသားေရး တာဝန္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ရွိသည္ႏွင့္အညီ အျခား တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ ညိွႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေပသည္။

ဤသုိ႔ျဖင့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ မြန္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔၊ ဇုိမီးအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္စသည့္ (၄)ပါတီ မဟာမိတ္အဖြဲ႔သည္ မိမိအမ်ိဳးသားေရးႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အေရးအတြက္ အခုိင္အမာ ရပ္တည္ခဲ့ၾကေလသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေပၚေပါက္ေရးႏွင့္တကြ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ျပႆနာေျဖရွင္းေရးဆုိင္ရာ အေျခခံမူမ်ားကိုလည္း အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းခဲ့ၾကသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ နဝတ/နအဖ အာဏာပုိင္မ်ားသည္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဟန္႔တား ေႏွာက္ယွက္ခဲ့ၾကသည္။ 

ဤသို႔ ဟန္႔တား ေႏွာက္ယွက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တရပ္ မေပၚေပါက္ႏုိင္ေသးေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီကိုကား အခုိင္အမာ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ခဲ့ေပသည္။

ထိုေကာ္မတီတြင္ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တြဲဘက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအးသာေအာင္သည္ အတြင္းေရးမႉး တာဝန္ကို ေပးအပ္ျခင္းခံရၿပီး ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ဥကၠ႒ဦးေစာျမေအာင္မွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရေပသည္။

ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မ်ားတြင္ ဆိုးရြားေသာ အက်ပ္အတည္းမ်ား ႏွင့္ရင္ဆုိင္ၾကံဳေတြ႔လ်က္ရွိေပသည္။ 

ဤအက်ပ္အတည္းမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာျခင္းမွတပါး အျခားနည္းလမ္းမရွိေပ။

ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္သာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ရယူႏုိင္ၿပီး ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားျပႆနာကို လက္ေတြ႔က်က်ေျဖရွင္းႏုိင္ေပမည္။

ဤျပႆနာသည္ အမ်ိဳးသားေရး ျပႆနာ၏ အဓိကက်ေသာျပႆနာလည္းျဖစ္ေပသည္။

ဤျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံတရားမ်ား ထြန္းကားရန္လည္း လိုအပ္ေပသည္။

ဤအေျခခံမ်ားျဖင့္သာ အမ်ိဳးသား ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ႏုိင္ေပမည္။ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားအနက္ ျပည္သူတို႔၏ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ျပည္သူလူထုမွ ဆင္းသက္သည္ဟူေသာ အေျခခံတရားမ်ားကို ေလးစား လိုက္နာရန္လိုသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ (၁၉၉ဝ)ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ေခၚယူ က်င္းပေပးရန္လိုသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ ခ်မွတ္ေပးေသာ အမ်ိဳးသား လုပ္ငန္းစဥ္ျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျပႆနာကို ေျဖရွင္းရေပမည္။ 

တုိင္း ရင္းသားျပႆနာကို ေျဖရွင္းမည္ဆုိပါကလည္း ဒီမိုကေရစီက်ၿပီး ပိုမို က်ယ္ျပန္႔ေသာ ညီလာခံတရပ္ကို က်င္းပရန္လိုသည္။

ထိုညီလာခံ၌ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းျခင္းျဖင့္ ရရွိလာေသာအေျခခံမူမ်ားျဖင့္သာ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ရမည္ျဖစ္ေပသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အက်ပ္အတည္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကံဳေတြ႔ေနရေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ ေျဖရွင္းေရး၊ အမ်ိဳးသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးမွသည္ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚေပါက္ေရးစသည္တုိ႔သည္ တမ်ိဳးသားလံုး၏ အဓိကတာဝန္ျဖစ္ေပသည္။ 

ထိုနည္းတူစြာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ တာဝန္လည္းျဖစ္ေပသည္။ 

ဤသို႔ျဖင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရေသာ အမ်ိဳးသားလူပ္ရွားမႈ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို သင္ခန္းစာယူၿပီး စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္ျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စု၏ အာဏာကို အမ်ိဳးသားမ်ား အညီအမွ်တန္းတူရည္တူ ခြဲေဝက်င့္သံုးျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ အျပည့္အဝရွိေသာ ျပည္နယ္ ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အားသြန္ခြန္စုိက္ၾကိဳးပမ္းသြားၾကရေပမည္။

ေအာင္ေကာင္းမြန္
ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္

http://union-affairs.blogspot.com
မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။