Tuesday 29 November 2011

ေဝါကာအိုဒင္းသို ့အိပ္ဖြင္ ့ေပးစာ (သို ့)ေဝါကာအိုဒင္းေၿပာတဲ့ရိုဟင္ဂ်ာ


ရခိုင္ၿပည္ထဲ့ကိုဝင္ေရာက္အေၿခခ်ေနထိုင္လာတဲ့ ဘဂၤလီ ေတြရဲ ့ေခါင္းေဆာင္
(ရိုဟင္ဂ်ာ)အစည္းအရံုးဥကၠဌေဝါကာအိုဒင္းက RFA က ကိုခင္ေမာင္စိုး
ရဲ ့ေမးၿမန္းခ်က္ေတြကိုေၿဖၾကားသြားတာေတြရပါတယ္--ေအးဒီမွာပထမ ကိုခင္ေမာင္စိုးက
စေမးထားပါတယ္ NLD ဒုဥကၠဌ ဦးတင္ဦးအားေအာက္တိုဘာ ၇ ရက္ေန့က RFA
ကဆက္သြယ္ေမးၿမန္းခ်က္အေပၚ ဦးတင္ဦးရဲ့ေၿဖၾကားခ်က္ကို ေဝါကာအိုဒင္း
အေနနဲ့ဘယ္လိုၿမင္ပါသလဲလို ့ေမးလိုက္တဲ့အခါ -သူက ဘဘဦးတင္ဦးကိုတိုက္ခိုက္
ထားတာေတြရပါတယ္-ဦးတင္ဦးက သူတို ့ကို (ရိုဟင္ဂ်ာ)လို ့မသံုးပဲ ဘဂၤလီလို ့သံုး
တာဟာ ဒီမိုကေရစီ မက်ဘူးဆိုပဲ ၿပီးေတာ ဘဘဦးတင္ဦးက ဘဂၤလီေတြဟာ ဖဆပလ
ေခတ္မွာစလို ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာစသံုးလာတာရယ္ ဦးႏုလုပ္ရပ္ေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ေပၚ
ေပါက္လာရတယ္လို ့ ဘဘရဲ့ ကိုယ္ေတ့ြေတြကိုအမွန္အတိုင္းေၿပာၿပထားတာကိုေတြရပါတယ္
ဘဘေၿပာၿပတာေတြက မံႈေဝါေဝါ ပါးစပ္သမိုင္းမဟုတ္ဘူး တကယ္ ့ၿဖစ္ရပ္ ကိုယ္ေတြ ့
ေတြပဲ ေအးတာကိုမွေဝါကာအိုဒင္းက သူက ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုမုန္းလို ့ခုလိုေၿဖတာပါဆိုပဲ
ေၿပာမွာေပ ါ ့အမွန္ေၿပာရင္ လူလိမ္ေတြနဲ့ဘယ္တည့္ပါ့ မလည္း -ဟသူေၿပာၿပတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ
သမိုင္းအေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္ထိရယ္စရာလည္းဆိုစာ ၾကည့္ၾကရေအာင္--က်ြန္ေတာ္
အပိုမေၿပာပါဘူး သူRFA ကို ေၿဖၾကားထားတာေလာက္ပဲ ့ အဓီပၸာယ္ဖြင္ ့ၿပပါမယ္
ရိုဟင္ဂ်ာရခိုင္ၿပည္ကိုစေရာက္လာပံု သူကေၿပာတယ္ အာရပ္ကုန္သည္ေတြက
မေလးနဲ့အင္ဒိုနီင္ငံေတြကို ေရေၾကာင္းကေန ခရီးသြာရင္းနဲ့မုန္တိုင္းမိၿပီးသေဘၤာ
ေမွာက္တာကေန ရခိုင္ၿပည္ကို အာရပ္ေတြေရာက္လာတယ္ ၄င္းအာရပ္ေတြနဲ့ေဒ
သခံ ရွိရင္းစြဲရခိုင္လူမဴိးေတြနဲ့ ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ (ရိုဟင္ဂ်ာ)ဆိုတဲ့လူမဴိးေပၚေပါက္
လာသတဲ့ဗ်ာ-မရယ္မိေအာင္မနည္းေအာက္ထားတဲ့ၾကားက ရယ္မိပါတယ္သူအေၿဖ
ကိုၾကားရလို ့--ၾကည့္ၾကရေအာင္အရပ္ကတို ့ရယ္--သူေၿပာေလာက္ေအာင္ဘာသာ
မတူ လူမဴိးမတူ စကားမတူ လူမဴိး၂မဴိးကို အလြယ္တကူ သူကေတာ mix လုပ္လိုက္တယ္
သူရဲ့ ရခိုင္နဲ့ အာရပ္သေဘၤာပ်က္က ကမ္းကတ္လာသူေတြကို mix ခ်က္ကေတာ ေကာ္ဖိ
တခြက္ကိုmix တာထက္ေတာင္လြယ္ေနေသးတယ္--သူရဲ့ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံသကၠရာဇ္
မရွိပဲ ေယာင္ေဝါေဝါ ၿဖစ္ေနတဲ့ အာရပ္သေဘၤာကိုလည္း တကယ္ေမွာက္ေပးလိုက္မယ္
ၿပီးေတာ သူစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ မုန္းတိုင္းမိလို ့ေဘၤာေမွာက္ပါတယ္ဆိုမွ လူက အသက္ရွင္
လို ့ကမ္းကိုေရာက္တယ္လို ့လည္း မွတ္ေပးလိုက္မယ္ ေကတခုေမးခ်င္တယ္ဗ်ာ သူရဲ့သေဘၤာ
ကလူဦးေရဘယ္ေလာက္မ်ားေတာင္ အသက္ရွင္ၿပီးကမ္းကတ္လာသလည္း ၃ေယာက္လား
၅ေယာက္လား ၁၀ေယာက္လို ့ခန္ ့မွန္းရလာ ရာခ်ီၿပီးေတာ မၿဖစ္တန္ရာ ေဝါကာၾကီးရယ္
အခုေၿပာေနတဲ့ အဆင္ ့ေတြက ေဝါကာၾကီး စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ တကယ္မၿဖစ္ခဲ့တာေတြ
ကို အသက္သြင္းေပးေနတာေနာ္ ဆိုလိုက္ပါ ၆ေယာက္ အသက္ရွင္လာတယ္ အဲ့ဒီအာရပ္
ေၿခာက္ေယာက္ ကိုေတြေတြခ်င္းလင္လုပ္ရေအာင္ ေအးဒီတုန္းက ရခိုင္ၿပည ္မွာ ေယာက္
က်ားမရွိတာမဟုတ္ဘူး ၿပီေတာေဝါကာၾကီးစဥိးစားရမွာက ရခိုင္အမဴိးသမီးေတြေရာရခိုင္
အမဴိးသားေတြေရာ ဒီေန ့လို ေခတ္ပ်က္မွာေတာင္ ေဝါကာတို ့လို ဘဂၤလီေတြနဲ့ တေယာက္
တေလမွ်ေရာဖူးလို ့လား သိရင္ေၿပာၿပပါ ၿမန္မာတနွိင္ငံလံုးမွာရခိုင္ေတြဟာ အမဴိးေစာင္ ့တယ္
ဆိုတာမွာ ပထမ တန္းကေန ရပ္တည္ေနတာလူတိုင္းအသိပဲ -ေဝါကာၾကီးေၿပာသြာတဲ့ လြန္ခဲ့တဲ ့
နွစ္ေပါင္း၁၀၀၀ ခ်ီဆိုေတာ ေအးတုန္းက ရခိုင္ၿပည္ၾကီးဟာ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းနဲ့အုပ္ခဴပ္
ၿပီး သာသနာေရာင္ဝါေရြွေရာင္ထြန္းေၿပာင္း ေနတဲ့ရခိုင္ေတြအတြက္ အာရပ္ေတြနဲ့ mix ခဲ့ၿပီး
မြတ္ဆလင္ ဘာသာကိုသာ ကိုးကြယ္လာတယ္ ဆိုတဲ့အေၿဖကေတာ -ေဝါကာ-ေဝါကာ
ဟားဟား လို ့ရယ္ေမာစရာ ဟာသစကားတခြန္းပါပဲ--
ေဝါကာၾကီးေၿပာတဲ့ ဘဂၤလီနဲ့ (ရိုဟင္ဂ်ာ)ကြားၾကားမႈ ေဝါကာၾကီးကေၿပာတယ္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ
နာမည္ေတြကို ရခိုင၊္ဗမာေတြလိုေပးတတ္ၿပီးပုဆိုးဝတ္သတဲ့ဗ်ာ -ဒါဆိုေဝါကာၾကီးေရ ဝါကာၾကီးကိုယ္တိုင္
က ရိုဟင္ဂ်ာမဟုတ္ေတာဘူး ဘဂၤလီ ဆိုတာေသခ်ာေနၿပီေလ ရခိုင္မွာ ေရာဗမာမွာေရာ ေဝါကာအိုဒင္း
ဆိုတဲ့ နာမည္မရွိလို ့ပဲ ကဲ့ထာလိုက္ပါေတာဝါကာၾကီးရယ္ လူတေယာက္ဟာ နာမည္ေလးေၿပာင္းေပးလိုက္
ရံုနဲ့ လူမိဴးပါ ေၿပာင္းလဲ့သြားသလား ဒါဆို ေမာင္ေတာဘက္မွာေနတဲ့ဘဂၤလီေတြ ေက်ာင္းမွာ ေမာင္လွတင္
ထားၿပီး အိမ္မွာ အာမတ္--အဒူရာေမာက္ ဒီလိုနာမည္ေတြဘာလို ့ေခၚေနၾကသလည္း ေဝါကၾကီးကေကာ
အဂၤလန္နွိင္ငံသား မၿဖစ္ခ်င္ဘူးလား ဒါဆိုလြယ္တာေပါ ့ ရိခ်က္ေဒးဗစ္ေဝါကာ လို ့ေပးလိုက္ေလ အခုလည္း
ေဝါကာၾကီးက ေဖာင္းဘီေတြဘာေတြဝတ္တတ္ေနၿပီဆိုေတာ အဝတ္အစား ကိုေတာေၿပာစရာမလိုေတာဘူးေလ
ေဝကာၾကီးရဲစကားေတြက ခေလးဆန္တယ္ေနာ္--ထပ္ေၿပာမယ္
ကိုခင္ေမာင္စိုး ရဲ့ အေေမး၂ခုတည္းကို အမွား၃ခုနဲ့ေၿဖတဲ့ ကိုေဝါကာ ကိုခင္ေမာင္စိုးက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့
သူေတြက ရခိုင္ၿပည္မွာ ဘယ္ခုနွစ္ေလာက္ကေနစၿပီးအေၿခခ်ေနထိုင္းလာသလဲ့ -ၿပီးေတာ သူတို ့ဆင္းသက္ရာ
မိခင္လူမဴိးကေကာ ဘယ္သူေတြလည္းလို ့ေမးလိုက္ေတာ-ေဝါကာၾကီးက ပထမအေၿဖက အိႏၵယကဆင္းသက္ ့
လာၿပီးရခိုင္မွာ အေၿခခ်ေနလာတာနွစ္ေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ရွိပါၿပီတဲ့ ေနာက္ၿပီးမွ အဓီက က အာရပ္က
လာတာပါလို ့ကေယာင္ကတန္းနဲ့ ထပ္ေၿဖသြားပါတယ္ ဆိုေတာကို ခင္ေမာင္စိုးက ထပ္ေမးတယ္ အာရပ္
သေဘၤာပ်က္တာက ဘယ္ခုနွစ္ေထာက္ထင္လည္းဆိုေတာ ေဝါကာၾကီးက တလဲြေၿဖၿပန္ပါတယ္ နွစ္ေပါင္း
တစ္ေထာင္ပတ္ဝန္းက်င္ပါတဲ့ တစ္ေထာင္နိးနိး ဆိုေတာ အေပၚမွာေဝါကာၾကီး ေၿဖလိုက္တာက ရိုဟင္ဂ်ာ
ရခိုင္မွာအေၿခခ်တာ တစ္ေထာင္ေက်ာင္းသြားၿပီတဲ့ အာရပ္သေဘၤာပ်က္တာကေတာ တေထာင္နိးပါးေလာက္
ဆိုေတာ လူမေရာက္ခင္ နာမည္မ်ားအယင္ေရာက္ေနသလားလို ့-ဟဟ ေဝါကာၾကီးရယ္ ရယ္စရာေတြသိပ္မေၿပာ
နဲ့ေနာ္ RFA ဆိုတာလည္း လူတိုင္းနားေထာင္တယ္ေနာ္--ေတာ္ၾကာေဝါကာၾကီးလာရင္ သိပ္ရယ္၇တာပဲလို ့ေၿပာ
ေနၾကလိမ္ ့မယ္--ထပ္ရယ္ရေအာင္ေဝါကာၾကီးစကားေၿပာၿပလိုက္အုန္းမယ္ေနာ္
ေဝါကာၾကီးေၿပာတဲ့အမွန္စကားတခြန္း-- ကိုခင္ေမာင္စိုးက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ လူမဴိးမေရာက္ခင္ အခုဘူးသီးေတာင္
ေမာင္ေတာေနရာမွာ ဘယ္သူဘယ္လူမဴိးေတြေနထိုင္ပါလလည္းဘယ္ဘဳရင္က အုပ္ခဴပ္ေနပါလည္းလို ့ေမးလိုက္ေတာ
အားရေက်နပ္စရာ အမွန္စကားတခြန္းထြက္လာပါတယ္ -ဘုရင္ကေတာ ရခိုင္ဘုရင္ၿဖစ္ရင္ၿဖစ္မယ္ ဗမာဘုရင္ၿဖစ္
ရင္ၿဖစ္မယ္တဲ့ ေနတဲ့လူမဴိးကေတာ ရခိုင္လူမဴိးပါတဲ့ --ေအးတာ ေအတာ ကုိေဝါကာၾကီးရာ --အမွန္ဆိုတာ ေအးတာ
အစ ကနဦးက ပင္ ရခိုင္ေတြ ေနထိုင္ပိုင္ဆိုင္ထားတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါရဲ့သားနဲ့ ဘာလို ့သူမ်ားအိမ္ကို အတင္း
ငိုေတာင္းေနရတာတုန္း ေသတာင္ရမွာမဟုတ္ဘူး --
ဘဂၤလီေတြကို ခ်မ္းသာေစတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ဂါထာ -- ဘဂၤလီေတြဟာ ရခိုင္ေတြကို ၇ိုင္းတယ္လို ့အၿမဲတမ္း
လူမ်ားၾကားမွာ သတင္းအမွား အတင္းစကားေၿပာတတ္တယ္အတၱၾကီးတယ္လို ့လည္းဆိုၾကတယ္ ဘာေၾကာင ့္
ေၿပာၾကတာလည္း အေၿဖက ရွိၿပီးသားပါ ဘဂၤလီေတြက လူမဴိးေရာတဲ့ နည္းနဲ့ ရခိုင္လူမဴိးကို ဘယ္တုန္းက မွ
ဆြဲေဆာင္လို ့မရခဲ့ပါဘူး အယင္တုန္းကေရာ ယေန ့ထိေရာ တေယာက္တေလေတာင္ မေရာခဲ့တာ ရခိုင္မွာေနဖူးတဲ့
ဝန္ထမ္း ေတြလည္းသိပါတယ္ ေအတာကို သူတို ့ကအတၱၾကီးသတဲ့ ေအးလိုမွ မၾကီးရင္လည္း ရခိုင္ၿပည္ဟာ
ဘဂၤလီေတြ ေအာက္ေရာက္ေလာက္ပါၿပီ-- ေအးလို အနုနည္းနဲ့ မရေလေတာ မူဂ်ာဟစ္ ဆိုတဲ့ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ ့
ေတြနဲ့ အၾကမ္းနည္းနဲ့လု ယူဖို ့ၾကီုးစားတယ္ ဒါေတြလည္း မေအာင္ၿမင္ေလေတာ -ဘဂၤလီ ပညာရွိဇာဖားရဲ ့ထြင္လံုး
ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ နာမည္ကို အရင္းအနွိးၿပဳလာတယ္ ဒါေတြကိုလည္း ဇာဖားလက္ထက္ကတည္းကေန ရခိုင္ပညာရွိ
သမိုင္းဆရာၾကီးေတြ ၿဖစ္တဲ့ ဦးေဖာ္ဇံ တို ့ခ်က္ခ်င္း အမွားေတြကို ေထာက္ၿပခဲ့လို ့ မံႈဝါးသြာခဲ့တယ္ ဒါေပေမ ့
အာနာရႈး ဦးနုလုပ္ရပ္ေၾကာင္ ဒီနာမည္သက္ဆိုးရွည္ေနတာ ဒီေန ့အထိပဲ --အခုေတာ ဘဂၤလီေတြဟာ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့
ဂါထာေတြကိုကမၻာက ၾကားေအာင္ေအာ္ၿပီးေတာ ၾကီးပြားေနၾက တယ္ ၾကီးပြားမွာေပါ့ နွိင္ငံတကာမွာ သူတို ့က
NGO ေတြအနားနားသြာၿပီး မဟုတ္က ဟုတ္က ငိုၿပေနေလေတာ လူသားခ်င္းစာနာပါ ဆိုၿပီး ငိုေတာင္ေနေလေတာ
ဘဂၤလီေတြက ေယာက္က်ားတေယာက္ကိုမိမ အမ်ားၾကီးယူၿပီးကေလးေတြတပံုၾကီးေမြး ရခိုင္ၿပည္ထဲ့ကိုဝင္လာက
တည္းကဘာမွပါမလာေတာ ပိုဆင္းရဲတဲ့သူေတြအမ်ားၾကီးပဲ ေအးဒါေတြကို ဓါတ္ပံုရိုက္ NGO ေတြဆီအစိုးရဖိနွိပ္လို ့
ဆင္းရဲေနရတယ္လို ့သြာၿပ ဆိုေတာ ဟိုက လည္း လူသားခ်င္းဆာနာတဲ့အလုပ္ လုပ္တာကို လာေပးတာေပါ့
ၾကည့္ပါ ရခိုင္ၿပည္မွာထဲ့မွာ ရွိတဲ့ NGO ေတြ အကုန္လံုးဟာဘဂၤလီေတြကို ပဲ သီးသန္းလာေထာက္ပံ ့ေပးတာ ေတြရ
ပါတယ္ ဒါဟာ ဘလိုင္းၾကီးေၿပာေနတာမဟုတ္ပါဘူး ရခိုင္ၿပည္ထဲ့က NGO တခုမွာကြ်န္ေတာ္သူ ငယ္ခ်င္း ေတြ နွစ္ရည္လမ်ား
လုပ္ေနတဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္ သူတို ့က ေၿပာတယ္ NGO ေတြက တဲ့ အကူအညီေတြေပးတဲ့ေနရာမွာ ဘဂၤလီရြာေတြကိုပဲ
သြာပဲတာတဲ့ သူတို ့ကိုလည္း အေပၚက ေအးလို ့ဘဂၤလီေတြကို ကူညီဖို ့မွာၾကားထားတာတဲ့ သူလုပ္ဖူးတဲ့ NGO ကဆို
မင္းၿပားၿမို ့နယ္ေၿမာက္ဦးၿမို ့နယ္ ၂ခုလံုးမွာ ကြင္းဆင္းၿပီဆို ရခိုင္ဆင္းရဲတဲ့ရြာေတြ အမ်ားၾကီးကိုၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ
ဘဂၤလီရြာေတြကိုပဲ သြားၿပီးကူညီေပးတာတဲ့ NGO ဝန္ထမ္းအမ်ားစုကိုလည္းဘဂၤလီေတြကို ခန္ ့တယ္တဲ့ ေဒသခံ
ဘဂၤလီေတြက ေနရာနည္းနည္းရလာေတာNGO အၾကီးအကဲေတြကို ရခိုင္ေတြမေကာင္းေၾကာင္း ထပ္ေၿပာတယ္
NGO အၾကီးအကဲေတြကလည္း သူတို ့က အေပၚကိုတင္ၿပတယ္ေအးတာေတြကို ၇ခိုင္ေတြက မသိလိုက္မသိသလိုေန
ရင္းက အခုလို NGO ေတြ စကား နွိင္ငံတကာကိုေရာက္ေနတဲ့ ဘဂၤလီ ေခါင္းေဆာင္ေတြစကားနဲ့ ရခိုင္ေတြကို မေကာင္း
ၿမင္လာတဲ့အထိပါပဲ--အမွန္ေတာ ရခိုင္ေတြကခုခ်ိန္မွာ သူတို ့ထက္ဆင္းရဲေနၾကတာပါ ဒါေပေမ ့ဘယ္သူကိုမွမေၿပာ
ကိုယ္ ့ဘာကိုယ္ပဲ ၾကိတ္ခံေနၾကတာမို ့ လူမသိသူမသိၿဖစ္ေနတာေလ --ဘဂၤလီေတြ အားသာေနတဲ့ ၿမို ့နယ္ေတြမွာဆို
ရခိုင္ေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့လယ္ယာေၿမေတြ ဘဂၤလီေတြလက္ထဲ့ေရာက္ကုန္ပါၿပီ လက္ရွိကေနလက္မဲ့ၿဖစ္လာတဲ့၇ခိုင္ေတြကို
ေတာ ဘယ္္သူမွ သတိထားမိမွာမဟုတ္ဘူး --ဘဂၤလီေခါင္းေဆာင္ေတြကနွိင္ငံတကာမွာရခိုင္ၿပည္ကိုပိုင္ဆိုင္ဖို ့
နည္း၃ မဴိးနဲ့ ၾကိုးစားေနတာ အသိသာၾကီးပါ
၁။ ။ ဘဂၤလီေတြဟာ သူတို ့ဘာသာတူနွိင္ငံေတြက အၾကမ္းဖက္ေတြနဲ့ ပူးေပါင္းေနတယ္
၂။ ။မြတ္ဆလင္အဖြဲအစည္းေတြမွာ ဘာသာေရးကိုဗန္းၿပၿပီးေတာ အကူညီေတာင္းေနတယ္
၃။ ။နွိင္ငံတကာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုၿပီးတိုင္းရင္းသားၿဖစ္ေရ အသက္သြင္းေနတယ္
ဘဂၤလီေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာေၾကာင္ ့သူတို ့ေၿပာေၿပာေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဇာက္ခ်
လုပ္ေနနွိင္သလည္း--သူတိုဘာသာေရးအဖြဲေတြက သူတို ့ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈမ်ားစြာ၇ပါတယ္
ဟိုကလည္းေထာက္ပံ့မွာေပါ့ ဒီေလာက္ ေၿမၾကီး ၁ေပ ကိုေတာင္ တန္းဖိုးမ်ားစြာေပးေနရတဲ့
ယာဥ္ေက်းတဲ့ကမၻာမွာ ရခိုင္ၿပည္လို ့သယံဇာတေပါၾကြယ္လွေရ ေၿမၾကီးကိုပိုင္ဆိုင္ရမယ္ဆိုၿပီးေတာ
ဘဂၤလီေတြက ေၿပာေတာလည္း သူတို ဘာသားေရးအဖြဲေတြကလည္း ေပးတာေပါ ့ ေအးကရတဲ့ ေငြေတြနဲ့
သူတို ့ခ်မ္းခ်မ္းသာသာေနနွိင္တဲ့အၿပင္ ရခိုင္ၿပည္မွာက်န္ခဲ့တဲ့ သူတို ့ရဲ ့မိသားစုေတြဆီလည္းပို ့ေပးနွိင္
တာေပါ့ ဒါေၾကာင္ ့ရိုဟင္ဂ်ာ လို ့ေအာ္ေနတာဟာ သူတို ့အတြက္ စီးပြားေရပဲေလ --ၿပီးေတာ ၿပည္ထဲ့မွာ
က်န္ခဲ့တဲ့ သူတို ့လူမဴိးေတြအတြက္လည္း NGO ေတြက ေထာက္ပံ့ေပးေနေတာ ေအာ္အားရွိတာေပါ့
ရခိုင္ ေတြမွာက ဘယ္က မွ ရလာစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး ဘာသာေရအဖြဲဆိုတာလည္းမရွိဘူး ၿပည္
ပမွာ ပညာသင္ေနတဲ့လူေတြကလည္း ကိုယ့္အလုပ္နဲ့ကို ပညာရွင္ေတြဆိုလည္း ကိုယ့္အလုပ္နဲ့ကိုယ္
ၿဖစ္ေနေတာ သူတို ့ေအာ္တိုင္ လိုက္ မေၿဖရွင္းပဲေနခဲ့ၾကတယ္ ေအလိုေတြၾကာလာေတာ သူတိုပိုဆိုးလာ
တာေပါ့ --ဒါေပေမ ့စပရိန္တပင္ဟာ ေနာက္ဆုံးတတိုင္းအတာတခုထိပဲအဖိခံမွာေလ ေနာက္ဆံုးဆိုတဲ့
အတိုင္းအတာထက္ေတာ ဖိလို ့မရေတာပါဘူး အခုေတာၿပန္ကန္ဖို ့ပဲက်န္ေတာတာမို ့ -ေဝါကာၾကီးတို ့
အမွားတခုလုပ္တိုင္း အမွန္တရာေလာက္ထုတ္ေဖာ္ၿပမယ္ --ေဝါကာၾကီးတို ့အမွားမ်ားမ်ားလုပ္ေလ
အမွန္မ်ားမ်ားေပၚလာမယ္ဆိုတာသိထားပါ--ရခိုင္ေတြမွာသမိုင္းသက္ေသေတြ အတိအက်ရွိတယ္အခု
ေၿပာ၇ဲဆိုခြင္ ့ေတြလည္း ရာသီဥတုေကာင္လာၿပီမို ့ ၿပည္တြင္းက ပညာရွင္ေတြလည္း ရြက္ေအာင္းသီး
ဘဝက ထြက္လာၿပီးေတာ ေဝါကာၾကီးတို ့အတြက္ အႏၱရာယ္မ်ားလာတာမို ့ အမွားမ်ားမ်ားမလုပ္ဖို ့
ေစတနာနဲ့ သတိေပးလိုက္ပါတယ္--ေဝါကာၾကီးေၿပာသြားသလို အေမရီကန္နဲ့ ကိုင္ၿပီးေၿခာက္လွန္ ့
မေနပါနဲ့ အကိုတို ့က ပါးၿပီးသားပါ NGO ေတြက ေငြေၾကားအကူအညီသာေပးမယ္ အတကယ ့္ေဟ ့
ဆိုသမိုင္းနဲ့ရွင္းၾကပါလို ့လာလိမ္ ့ေမ ေအးဒီအခါက်မွ ကမၻာမွာ ရခိုင္သမိုင္းနဲ့ ပါရဂူ ဘြဲယူ
ထားတဲ့ ပညာရွင္ေတြ အမ်ားၾကီးပါ ကူုညီေမ ့သူ မ်ားလြန္းလို ့--ေတာ္ေလာက္ပါၿပီထင္တယ္
ေဝါကာၾကီးအိပ္မေပ်ာ္ပဲေနလိမ္ ့မယ္-ဆက္မေၿပာေတာပါဘူး--အလုပ္ေတြ၇ွိေသးလို ့-
တခုမွာခဲ့အုန္းမယ္ေဝါကာတိုအတြက္စားေပါက္တခုေပၚလာၿပီ ၿပီးခဲ့၃ရက္ေလာက္က ဘဂၤလား
က မေလးကိုခိုးသြားတဲ့ ဘဂၤလီ ၁၈၀ ေလာက္ပါလာတဲ့ ေလွနစ္လို ့တဲ့ လူ၁၆၃ ေယာက္ေတာင္
ေပ်ာက္ေနပါသတဲ့ အခ်ိန္မီေအာ္လိုက္ပါအုန္းလား ရခိုင္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အစိုးရနွိပ္စက္လို ့
ထြက္ေၿပးယင္းနဲ့ ၿဖစ္တာပါလို ့--ေဝါကာရယ္ေနာက္မွေတြၾကမယ္ေနာ္--


ရႊိခိုင္ေအာင္

သူငယ္ခ်င္တစ္ေယာက္ forward Email က တင္ျပလိုက္စြာပါ။

ရခိုင္နိုင္ငံရီးနင့္ ပါတ္သက္၍ ထုတ္ျပန္ျခင္း

သို ့
ဥကၠဌ
အတြင္းရီးမွဴး
၀န္ၾကီးမ်ား ႏွင့္ လႊတ္ေတ္ာကို္ယ္စားလွယ္မ်ား
အဖြဲ ့၀င္မ်ား

အေၾကာင္းအရာ ။        ။   ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ရီး
ပါတီက ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ ့မွာ-ALD- အဖြဲ ့၀င္တိ လွဳပ္ရွားေစာ္နင့္ ပါတ္သက္လို ့
                      (၁ ) ေဒကိစၥနင့္ ပါတ္သက္၍ က်ြန္ေတာ္က ၾကီညာခ်က္ကို လက္ခံ ရဟိခပါေရ ။ ယင္းစာနင့္ ပါတ္သက္လို ့ ေလး၀တီ၀ပ္ဆိုက္မွာ က်ြန္ေတာ္၏ အျမင္တိကိုပါ ထည့္ပနာ တင္ထားခပါေရ ။ ယင္းခ်င့္မွာ ေဒပိုင္ရာ -ALD-က လူတိက ႏြားတိပိုင္ရာ လုပ္ကတ္ေက ရခိုင္ျပည္ကို ကုလားတိက မ်ိဳလားလီဖို ့ပိုင္ျဖိဳက္ေတ လို ့ ရီးခေစာ္ပါေဒ။ 
ယင္းပိုင္ရီးေစာ္က အသိညဏ္ မဟိေက ရခိုင္သားတိမွာ စကားေျပာေက ႏြားပိုင္ကာရာ လို ့ ေျပာေရအတြက္ ရီးခေစာ္ ျဖိဳက္ပါယင့္ ။  
ကုလားတိက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တိ ျဖိဳက္လို ့ ၀န္ၾကီးတိျဖိဳက္လို ့ ရခိုင္သားတိက ကုလားဘားမွာ တပည့္ျဖိဳက္လီဗ်န္ ဆိုပနာ ရီးလို ့ တင္လိုက္မိေစာ္ပါ  ။
ယင္းခ်င့္ကို မေလးရွားက မ်ိဳးခိုင္ ( myokhaing1146@gmail.com )  မေလးရွားနိုင္ငံ -ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ုဳပ္( ျပည္ပ) ဒု-အတြင္းရီးမွဴးက က်ြန္ေတာ့္အား ယင္းပိုင္ရီးေစာ္ မေကာင္းေၾကာင္းနင့္ ပုဂၢိဳလ္ရီးတိကိုပါ တိုက္ခိုက္လာေစာ္ျဖိဳက္ပါေရ ။
ပုဂၢိဳလ္ရီးတိုက္ခိုက္ေစာ္မွာ နိုင္ငံရီးကို ဇါလုပ္ခေလ၊ အေမရိကန္ကို ေရာက္လားေစာ္ ဒုကၡသည္အေယာင္ေဆာင္လို ့ ေရာက္လားေစာ္- မိုးသီးဇြန္ဘေလာ့တိမွာ ေဆာင္းပါးရီးနီေစာ္တိ အျခား ဘေလာ့တိမွာ ရီးနီေစာ္တိ ။
ယူတူးမွာ တင္ပနာ ရခိုင္နိုင္ငံရီးနင့္ ပတ္သက္လို ့ ေျပာနီေစာ္တိကို အလကား လီသက္သက္ အာနီေရ ဆိုျဗီးေက အားမနာပ ၀ီဖန္တိုက္ခိုက္လာေစာ္ ပါရာ ေယ ။
                   ( ၂ )  ေဒကိစၥနင့္ ပါတ္သက္လို ့ က်ြန္ေတာ္က နိုင္ငံရီးနင့္ ပါတ္သက္လို ့ ဇါတခုေခ်ေလာက္ လုပ္ခေလ ဆိုပနာ ေျပာလာေရအခါ ဂြက်နီပါဗ်န္ကာ ။
က်ႊန္ေတာ္က နိုင္ငံရီးေဆာင္းပါးတိ ရီးေရအခါ က်ႊန္ေတာ္၏ ဘ၀ျဖတ္သန္းမွဴ နိုင္ငံရီးလွဳပ္ရွားမွဳတိကို အျခီခံပနာ သမိုင္းျဖိဳက္ရပ္မွန္တိကို တလံုးမခ်န္ လူတိသိေအာင္ ရီးေစာ္တိ အမ်ားၾကီး ဟိပါေရ ။
၁၉၆ရ- ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ-၁၃-ရက္ ဆန္ျပသနာနိ - သမိုင္းျဖိဳက္ရပ္မွန္ကို ရီးသားထုတ္၀ီထားေစာ္တိကို လူတိုင္း ဖတ္ဖူးကတ္ပါေရ ။ 
ယင္းအခ်ိန္က က်ြန္ေတာ္၏ အသက္မွာ-၁ရ- ႏွစ္ခန္ ့ ဟိျဗီးေက -ဆန္ျပသနာျဖီရွင္းပါ- ရခိုင့္အရီးေတာ္ပံု ေအာင္ရမည္ ဆိုေရ -ဆိုင္းဘုတ္ပိုစတာ ကို က်ႊန္ေတာ့္အိပ္ခန္းထဲမွာ က်ြန္ေတာ္ရီးလို ့ ဆႏၵျပခေစာ္ပါရာေဒ။ 
ယင္းနိကစလို ့ အခုအခ်ိန္ထိ ရခိုင္နိုင္ငံရီးေလာကမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ လွဳပ္ရွားနီေစာ္ကို ရခိုင္သားတိုင္းမက အျခားလူမ်ိုဳးတိကပါ သိကတ္ပါယင့္ ။
ေဒနိအခ်ိန္ထိ ရခိုင္နိုင္ငံရီးနင့္ ပတ္သက္လို ့ ေရဒီိယုအသံလႊင့္႒ါနက လႊင့္နီေစာ္ပါရာ ေဒ ။
                 ( ၃ ) က်ြန္ေတာ္၏ နိုင္ငံရီးလွဳပ္ရွားခေရ အခ်ိန္က လူ ့ေလာကကို မေရာက္လာသိေရ -အခုေခတ္  မ်ိဳးဆက္သစ္ကေလေခ်တိက ယင္းသူရို ့ မမြီးခင္ကပင္ နိုင္ငံရီးလွဳပ္ရွားလာသူျဖိဳက္ေ
တ က်ြန္ေတာ့္ကို ရခိုင္နိုင္ငံရီးနင့္ ပါတ္သက္လို ့ ဇါလုပ္ခေလလို ့ လာပနာ-မီးခြန္း ထုတ္နီေက တခုကိုေလး မေျပာျပခ်င္ပါဗ်န္ ။
ေယဇူးနင့္ က်ြန္ေတာ့္မွာ စိတ္ပ်က္လာပနာ အျခားရခိုင္နို္င္ငံရီးစာပီ တိကို ရီးသားဖို ့ စိတ္ကုန္လားရပါဗ်န္ ။
                 ( ၄ )  ရခိုင္နိုင္ငံရီးေလာကနင့္ ပတ္သက္၍၄င္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးအရီးနင့္ ပတ္သက္၍၄င္း၊ ရခိုင္နိုင္ငံေတာ္နင့္ ပတ္သက္၍၄င္း ၊ ရခိုင္ေတာ္လွန္ရီးေလာကနင့္ ပတ္သက္၍၄င္း ၊ ဇါအဖြဲ ့အစီးကိုေလး တိုက္တြန္း နိဳးေဆာ္ျခင္း မလုပ္ပိုင္ဗ်န္ ဇါတခုေခ်ကိုေလး အၾကံပီးျခင္းနင့္ ဇါတခုကိုေလး ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို ့မလုပ္ပါဗ်န္ ။ 
က်ြန္ေတာ္က အရီးၾကီးေရလို ့ ထင္ျမင္မွ လုပ္ကိုင္လားဖို ့ေစာ္ကို စိုင္းစားဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားလိုက္ပါဗ်န္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ရခိုင္နိုင္ငံရီးအတြက္ အက်ိဳးဟိေရလို ့ ထင္ရေရ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ာ ။
စာညြန္ ့နင့္ ေရဒီယိုအသံလႊင့္ေဆာင္းပါးတိကိုေလးေသာ့ လံုး၀ရီးသားျခင္းမျပဳဗ်န္ဆိုေစာ္ကိုေလး အသိပီးအပ္လိုက္ပါေရ ။
                ( ၅ ) အထူးအရီးၾကီးေစာ္က ရခိုင္ျပည္မွာ ရခိုင္သားပါတီ တခုတည္း ဟိရဖို ့ ေစာ္နင့္ ကုလားတိကို ရခိုင္ျပည္မွာ နိုင္ငံရီးေလာကမွာ နီရာမရေအာင္ လုပ္ဖို ့ေစာ္ကိုေတာ့ ေနာက္ဆံုးအနီနင့္ တိုက္တြန္းယင္း ရခိုင္နိုင္ငံရီးေလာကက လံုး၀ဥသံုထြက္လားဗ်န္ ဆိုေစာ္ အေၾကာင္း အသိပီးၾကီညာလိုက္ပါေရ ။

ခိုင္ေအာင္ေက်ာ္ ( နယူေးယာက္)

အေမရိကျပည္ေထာင္စု
 
မွတ္ခ်က္။ ။
     သူငယ္ခ်င္တစ္ေယာက္၏ Forward  Email မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

Friday 18 November 2011

The Ten Secrets of Leadership ေဂါင္းေဆာင္မႈလွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ ဆယ္ခု (၁)

1) Character trumps brains – or at least formal education

၁) ဥာဏ္ဆင္ကဇာတ္တတ္ေတ ဦးေႏွာက္မ်ိဳး- မဟုတ္ေက အတန္းပညာဟိရေမ။

၀ီစတြန္ခ်ာခ်ဲလ္နန္႔ ေအဘရာဟန္လိန္ကြင္း ႏွစ္ေယာက္စလံုး တကၠသိုလ္ပညာရပ္မ်ား တတ္ကၽြမ္းသူတိမဟုတ္။ အထင္ယွားဆံုးေဂါင္းေဆာင္ႀကီးတိၾကားထဲမွာ သူ႐ို႔နာမည္တိေရ ေအကုထက္ထိ ေက်ာ္ၾကားနီဆဲ။ 
ေနာင္ေလ့ေက်ာ္ၾကားႏိုင္ဆဲ။ ရစ္ခ်တ္နတ္ခ္ဆြန္နန္႔ ဂ်ိမီကာတာ႐ို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုးေရ အလြန္စည္းကမ္းႀကီးေရ အေမရိကန္သမၼတတိေလာကထဲမွာ စည္းကမ္းအဟိဆံုးသမၼတတိအျဖစ္ နီရာယူထားႏိုင္ခေရပိုင္ အႀကီးအက်ယ္အႏၱရာယ္နန္႔ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရေရ သမၼတိေလ့ျဖစ္ႏိုင္ခေရ။

႐ိုနာရယ္ဂန္ေရ အပ်င္ႀကီးမႈ၊ နက္နက္ခ်ိဳင္းခ်ိဳင္လိမၼာပါးနပ္မႈမဟိေသာေၾကာင့္ မၾကာမၾကာ ပ်က္ရည္ျပဳခ်ဳံ႔ခ်ခံရတတ္ေတ။ ေယေကေလ့သြင့္ ယင္းမလိမၼာမႈနန္႔ပ်င္းရိမႈတိက သူမ်ားထက္တပန္းသာနီျပန္ေရ။ 
ေလဘီးယားႏိုင္ငံကို ျဖတ္ပ်ံသန္းလာေရ အေမရိကန္တိုက္လီယိုင္ေရ ႐ုတ္တရက္ပ်က္က်လုနီပါးျဖစ္နီေရအခ်ိန္မွာ သမၼတေရဂန္က အိပ္လို႔။ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေျဖယွင္းဖို႔စြာကိုထား လွည့္ေတာင္မၾကည့္ျဖစ္။ 
သူအိပ္မႊံနီေရအသံေၾကာင့္ တျခားလိုက္ပါလာေရႏိုင္ငံ့ေဂါင္းေဆာင္တိ စိတ္သက္သာရာ ရလားကတ္ေတ။ 
မ်က္ရည္က် ႀကြီကြဲနီဖို႔အစား  တစံုတရာအတိုင္းတာထိ ပံုမွန္အနီအထား ျဖစ္နီျခင္းက ေခါတ္မွီေရ။ 
စိတ္ထားအၿမဲပံုမွန္က်ေရသမၼတအျဖစ္ ေအအျဖစ္ပ်က္က သာဓကျပလိုက္ေတ။

အမွန္ပါ။ ထင္ယွားေက်ာ္ေဇာခေရ အေမရိကန္သမၼတအမ်ားစုထဲမွာ လိမၼာပါးနပ္မႈအျပည့္စံုဆံုးထဲက ၀ူးဒေရာ၀ီလ္ဆြန္ကိုၾကည့္ကတ္ပါေမ။ 
မယံုႏိုင္ေလာက္ေတ အတန္းပညာအနိပ္ဆံုးနန္႔  အဘိုးတန္ပညာတတ္တိ နီပိုင္လပိုင္ေတာက္ပနီကတ္ေတ ၾကားထဲမွာ နံပါတ္တစ္ႏိုင္ငံ့ေဂါင္းေဆာင္နီရာကို ရယူႏိုင္ခေရ။
ဇာပညာတတ္တေယာက္ေလ့ လိုက္လို႔မမွီခ။ သူ႔ပိုင္မေက်ာ္ေဇာခ၊။

ဘာသာျပန္
ခိုင္ျမသိန္း (ေခ်ာင္းသာႀကီး)


ကိုခိုင္ျမသိန္းဆိုဒ္မွ ကူးယူထားပါသည္။

The Ten Secrets of Leadership ေဂါင္းေဆာင္မႈလွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ ဆယ္ခု (၂)

2) Inspiring rhetoric is necessary – but only in moderation.
ဥာဏ္ရႊင္စီေရ ေဟာေျပာမႈအတတ္ပညာ ဟိဖို႔လိုအပ္ေတ။ မွ်တမႈဟိဖို႔ေလ့လိုေရ။

တခါက နပိုလီယံေျပာဖူးခေရ “ေဂါင္းေဆာင္စြာ ေမွ်ာ္လင္းခ်က္ေရာင္ျခည္ကိုခ်ပီးေရ ေဖါက္သည္တေယာက္ျဖစ္ေတ။”  ေဂါင္းေဆာင္တေယာက္ေရ ေမွ်ာ္တလင္းလင္းျဖစ္စီေရ ေမွ်ာ္လင္းခ်က္မ်ိဳးနန္႔ ေဟာေျပာမႈကို တတ္ကၽြမ္းေရ ပညာသွ်င္တေယာက္ျဖစ္ဖို႔ေလ့ လိုအပ္ေတ။

စက္တင္ဘာ 9/11 မွာ ျပည္သူ႐ို႔႔ႏွစ္လံုးသားထဲ အမွတ္ရစြဲက်န္ခေရမိန္းခြြန္းကို ေဟာေျပာၿပီးေနာက္မွာ လူတိုင္းကသမၼတဘူးခ်္ကို အီရတ္ကို၀င္တိုက္စီခ်င္ကတ္ေတ။ အထူးသျဖင့္ သူ႔မိန္းခြန္းကို ဂ႐ုတစိုက္နားေထာင္လိုက္ေတခါ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ျဖစ္ေတ တိုနီဘလီယာထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ အေျပာဆိုသြက္လက္ေတ။
ေလးနက္အဓိပၸါယ္ဟိေရ။ ေယေကေလ့သြင့္ အလြန္႔အလြန္လွပေရ မိန္းခြန္းခၽြဲးျခင္းမ်ိဳးက အက်ိဳးရလာဒ္နည္းစီၿပီးေက အႏၵရာယ္ဘက္ကို ဦးတည္လားတတ္ေတ။
ဥပမာ…အာကာသဟင္းလင္းျပင္ ထိမ္းခ်ဳပ္မႈအႏၵရယ္နန္႔ပါတ္သက္လို႔ သမၼတရယ္ဂန္မိန္းခြန္းကိုၾကည့္ပါ “ေသခ်ေအာင္ ပထ၀ီၿမီႀကီးကို တိတ္တိတ္ေခ် လက္ထိတ္ခါတ္ထားလိုက္ကတ္ေမ။”

ဘဲလ္ကလိန္တန္အားသန္ရာ စိတ္အာ႐ံုကိုအထူးေစာင္းပီးၿပီးေက အရာရာတိုင္း ေခ်ာမြီ႔ေျပျပစ္လွပေရ အေျပာအေဟာမ်ိဳး။
ငယ္သည္ျဖစ္စီ၊ ႀကီးသည္ျဖစ္စီ-အကယ္၍-သင္၏မိန္းခြန္းေဟာေျပာမႈတိုင္း လွပေခ်ာမြီ႔နီပါက ျပည္သူ႐ို႔ သံေယာင္လိုက္ တုန္႔ျပန္တတ္ေတ။
ေနာက္တခု လွပေရစကားစုတိကို ျဖဳံးတီးသံုးစြဲထားမႈေၾကာင့္ ထူျခားေရအံ့တုမႈမ်ိဳးနန္႔ ရင္ဆိုင္လာရေရခါ သင္မွာေျပာဆိုရမည့္စကားစုတိ ကုန္ခန္းမႈနန္႔ အႀကီးအက်ယ္ရင္ဆိုင္ရတတ္ေတ။
ျဖန္ကလိန္ဒီ႐ိုးစ္ဘဲလ္က အခါအားေလွ်ာ္စြာ မိန္းခြန္းတိထဲမွာ၊ အလြန္႔အလြန္အေရးႀကီးေရအခါမ်ိဳးမွာ၊ နားေထာင္သူပရိတ္သတ္တိကို စိတ္၀င္တစား နားေထာင္လာစီရန္ ခ်င္းလင္းျပတ္သားေရ အသံုးအႏႈန္းတိကို သံုးေလ့ဟိေရ။ လူတိုင္းကစံထားထိုက္ေတ ႐ိုးစ္ဘဲလ္၏တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္၊ ဆံုးမေရစကားတခုမွာ “က်န္ေတာ္႐ို႔တခုကိုေလ့ ေၾကာက္နီစရာမလို၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ေၾကာက္နီစြာရာ။” ျပည္သူတရပ္လံုးႏွစ္လံုးသားထဲမွာ အမွတ္ရက်န္ခေရ။
သူ႔ပိုင္ငါ့ပိုင္ ေျပာႏိုင္ေရစကားလံုးပါရာ။

ယင္းအျပင္ လူထုေဟာေျပာပြဲ႔တိမွာ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံၿပီး စိတ္ဓါတ္ၾကံခိုင္ေအာင္၊ အက်င့္ဇာရိတၱေကာင္းမြန္လာေအာင္၊ ျပဳျပင္လာႏိုင္ေအာင္ ေျပာင္ေျပာင္ပြင့္ပြင့္ ေျပာဆိုသင့္ေရ။
စီမံခန္႔ခြဲတီးျဖတ္သူတေယာက္ပိုင္ သီအိုဒို႐ိုးစ္ဘဲလ္က သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာလူထုကို အေရးမထားဘဲ “သူခိုးတိ၊ သူခိုးတိ” လို႔ ေခၚလိုက္ေတ။
ေဒါမာန္ထလာေရ မ်က္လံုးတိကိုျမင္လိုက္ေတခါ အေရာင္မဟိေရ အ႐ိုးခံအမွန္တရားကို ေျပာလိုက္ေတ။
ဥာဏ္အေျမႇာ္အျမင္ႀကီးနီျခင္းထက္ အႏွစ္သာရအျပည့္နန္႔ အားမာန္ဟိစီေရ စကားတိက ထိထိမိမိ ျဖစ္စီေရ။
စြဲမက္စီေရ။
သမၼတလိန္ကြန္- သူ၏ျပင္းထန္ေရ စိတ္ဆိုးမႈကို စကားလံုး ၈ လံုးနန္႔ ေဖၚျပခေရ- “ကပ္ဖားစားေကာင္တိရာ မမွားခေက၊ မွားစရာအေၾကာင္းတခုေလ့ မဟိ။
” သ႔ူႏိုင္ငံေရးလုပ္ သက္တန္းကိုတခုလံုးကို ေအစကားလံုးနန္႔ ခ်ံဳေျပာခေရ။
ေဂါင္းေဆာင္တိုင္း သေဘာေပါက္နားလည္ထားဖို႔စြာတခုက ပကတိအမွန္ကိုဆန္႔က်င္ၿပီး စကားလံုးတိုင္း စကားလံုးတိုင္း စြမ္းရည္ပါ၀ါမဟိဆိုစြာကို ေကာင္းေကာင္းသိထားဖို႔လိုေရ။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္းက မူလန္းေက်ာင္းတခုမွာ ဆီးနိတ္လၽြတ္ေတာ္အမတ္ ဟဲလာရီကလိန္တန္က အိုဘားမ၏ အဘိုးတန္စကားလံုးတိကို ေ၀ဖန္လိုက္ေတ။
အိုဘားမ သြက္သြက္လက္လက္ တုန္႔ျပန္ခေရ။
အေျပာအေဟာကၽြမ္းက်င္ေရ တကၠသိုလ္ကဌိကေခ်တေယာက္ပိုင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုမွာ မပစ္ပယ္ႏိုင္ေရျပည္သူလူထုကို ေကာင္းေကာင္းလႈံ႔ေဆာ္၊ ေျပာဆိုစည္း႐ံုးႏိုင္ခေရ။

ဟဲလာရီကလိန္တန္ကေလ့ ေထာက္ျပစရာအကြက္ေခ်တိ ဟိချပန္ေရ။
တတ္စြမ္းႏိုင္ေရ ေဂါင္းေဆာင္ႀကီး ဂ်ဲဖာဆြင္၊ လိန္ကြန္၊ မာတိန္လူသားကိန္း႐ို႔ပိုင္- အျမႇာ္အျမင္ဟိေရစကားလံုးတိနန္႔၊ တခါတခါမွာ ၿပိဳင္ဖက္ကိုအႏိုင္ရစီဖို႔၊ အလံုးစံုႏွိမ္နင္းဖို႔၊ တခါတခါမွာ သူမႏိုင္ကိုယ္မသာ ျဖစ္စီဖို႔၊ တခါတခါမွာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္မွ်တစီဖို႔၊ သဟဇာတက်စီဖို႔ ပင္ပန္းႀကီးစြာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခရေရ။


ဘာသာျပန္
ခိုင္ျမသိန္း (ေခ်ာင္းသာႀကီး)
 
ကိုခိုင္ျမသိန္းဆိုဒ္မွ ကူးယူထားပါသည္။

The Ten Secrets of Leadership ေဂါင္းေဆာင္မႈလွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ ဆယ္ခု (အပိုင္ ၃)

3) Moral conviction is necessary –but only in moderation
ခိုင္ခံေရကိုယ့္က်င့္တရား ဟိဖို႔လိုေရပိုင္ လိုက္ေလ်ာ့ညီေထြမႈက်ဖို႔ေလ့ လိုေရ။

မိုင္ခီဘဲလ္လီ (Machiavelli) ေျပာေရပိုင္ အၿမဲတမ္းအက်င့္ဇာရိတၱေကာင္းမြန္ဖို႔ ႀကိဳးစားနီေရလူတေယာက္ အက်င့္ပ်က္ျခစားနီေရ လူ႔အသိုင္း၀ိုင္းထဲ ဘ၀ပ်က္ဖူးဖို႔ေလ့ လိုအပ္ေတ။ 
ပုဂၢိဳလ္အရေျပာရဖို႔ဆိုေက သမၼတဂ်ဲမီကာတာ (Jimmy Carter) ေရ ေကာင္းယိုင္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေရ လူတေယာက္ပါ။
ေယေကေလ့ ဆိုဗီယတ္က အာဖကန္နီစတန္ကို ၀င္သိမ္းပိုက္လိုက္ေတ အမွားတခုေၾကာင့္ အလြန္ခါးသီးနာက်ည္းမႈနန္႔ ျပစ္ဒါဏ္ပီးျခင္းခံရေအာင္ လမ္းခင္းပီးလိုက္ေတပိုင္ ျဖစ္နီေရ - ဆိုဗီယတ္ႏိုင္ငံရည္ရြယ္ခ်က္တိကို သူ၏ပကတိ႐ိုးသားမႈနန္႔ ျပန္ျပဳပ်င္ႏိုင္လိုက္စြာကို ေအအခ်က္က ေကာင္းေကာင္းေဖၚျပလားခေရ။ 
အေမရိကန္ၾသဇာေအာက္မွာ ကမၻာႀကီးမွ်တိမႈဟိနီေရဆိုစြာ သမတၱကာတာျမင္ခေရ။ ေလာကတခုလံုးနန္႔ဆိုင္ေရ လူ႔အခြင့္ေရးကို လူသားတိုင္းလိုက္နာသင့္ေရလို႔ေလ့ ယံုၾကည္သူျဖစ္ေတ။
သို႔ေသာ္ ကမၻာႏိုင္ငံအမ်ားစုက အစိုးရတိေရ သူ႐ို႔ျပည္သူတိကို လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း၊ ေနာက္ တျခားႏိုင္ငံတိကို ၀င္ေရာက္သိမ္းၿပီး ထိုႏိုင္ငံသားအခြင့္ေရးတိကို ခ်ိဳးေဖါက္ျခင္းတိကို သဘာ၀က်က် သေဘာေပါက္မႈနည္းေရ။

တခါက လိန္ကြန္ (Lincoln) ေထာက္ျပဖူးခေရ “အဖ်က္သမားတိနန္႔ ေျပအီးရစြာ တခုေလ့အဓိပၸါယ္မဟိ။ 
အၿပီးသတ္မ်ိဳးျဖဳတ္လိုက္စြာထက္ဆာေက တစိေခ်လူေျပာေကာင္းေအာင္ လုပ္ထား။
ေယေကေလ့ စိစပ္၀င္ၿဖီပီးေရလူကို ေအအေကာင္းတိ ေကာင္းအထင္ငယ္ကတ္ေတ။
ရြံ႔ကတ္ေတ။ သိမ္းထားလိုက္ ယင္းျပႆနာကို အခ်ိန္အတိုင္တာတခုထိ။ 
တခါတခါ အပ်က္သမားေပါက္စေခ်တိကို ခ်ယ္မႈန္းရစြာေလ့ ေကာင္းေကာင္း ေကာင္းေရလုပ္ရပ္တခုျဖစ္ေတ။”

က်န္ေတာ္႐ို႔တြိ႔ျမင္ႏိုင္ပါေရ။
လိန္ကြန္ေရ ဇာေလာက္ထိ ႀကီးမာေရအေႏွာက္အယွက္နန္႔ ရင္ဆိုင္လီရဖို႔လဲဆိုစြာ ေတြးၾကည့္ေက ျမင္ႏိုင္ေရ။
တခုေလ့မသိေရပိုင္ နီႏိုင္လိုက္သည့္တိုင္ေအာင္ သူေရ ျပည္သူၾကားမွာေလ့ မဆန္႔က်င္ခ။ သို႔ေသာ္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္သူ႐ို႔ကို ထိုးႏွက္၀င္ေရာက္ဖို႔က သြီးကြဲစီေရ၊ အျမင္စိမ္းလားစီေရ စြန္႔စားမႈတိကိုေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးေက လုပ္ဖို႔ကေလ့ခက္ေတ။
ယင္းအုပ္စုတိကေလ့ ႐ိုမာန္ကတ္သလိပ္ဂိုဏ္၀င္တိမဟုတ္သည့္အျပင္ အဖ်က္သမားတိကို ေၾကာေထာက္ေနာက္ခံ ျပဳနီေရ။
႐ိုမာန္ကတ္သလိပ္မဟုတ္ေတ ဘုရားေက်ာင္းတိနန္႔ သူ႐ို႔၏ဂိုဏ္သားမ်ားကို အဆိုးဆံုးၿပိဳင္ဖက္ကို ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ မဟာမိတ္အျဖစ္လိုအပ္ခေရ။ အသစ္ေရာက္လာသူရို႔ကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမျပဳစီရေအာင္ဆိုေရပိုင္ အယင္ဟိၿပီးသားလူတိကို ကၽြန္ျပဳျခင္းကိုေလ့ ခ်ံဳ႔ခ်ရန္သာျဖစ္ေတ။

အမွားမဟိေရအစိုရဆိုစြာ မဟိ။ 
တခါတခါမွာ ရပ္တည္ခ်က္တခုကို အေလွ်ာ့မပီးတတ္ေတ ၾကံၾကံခိုင္ရပ္တည္ေရ အက်င့္တိကေလ့ ေဂါင္းေဆာင္တေယာက္ကို ၾကည္ညိဳေလးစားစီေရ။ ခ်ီးမႊမ္းေထာပဏေလ့ ျပဳစီေရ။ 
ေနာက္လိုက္ေကာင္းတိ ေပၚထြက္လာစီတတ္ေတ။ မာကိုးစ္ဘ႐ူးတ (Marcus Brutus) က ဂ်ဴးလီယတ္ဆီဆာ (Julius Caesar) ၏ ႀကီးမားေရရည္မွန္းခ်က္ကို သေဘာ႐ိုးနန္႔ဆန္႔က်င္မႈေၾကာင္း ဂ်ဴးလီယတ္ဆီဆာ၏ မဟာမိတ္ မခ္အန္ေထာ္နီ (Mark Antony) ႐ို႔ဘက္က ႐ိုေသေလးစားမႈ၊ ေထာက္ခံမႈတိကို ရဟိႏိုင္ခေရ။ သူေျပာခစြာက လူသတ္သမားတိကို ပုဂၢိဳလ္ေရးေအာင္ျမင္မႈနန္႔ မနာလိုအမုန္္းပြားမႈတိမွာ အသံုးမခ်သင့္။
ျခားနားမႈတခုက မင္းတပါးနန္႔တပါးအၾကား ဆီဆာ၏စစ္ဆင္မႈသႏၷဂၤဗ်ဴဟာကို အခြင့္ေရသမားတေယာက္အျဖစ္ စက္ဆုပ္ရြံ႔မုန္းလားကတ္ေတ။ 
ေနာက္ဆံုးမွာ အန္ေထာ္နီကို ကိုယ္ဂၤါအစိတ္ပိုင္ အစိတ္စိတ္အမႊာအမႊာျဖစ္ေအာင္ သတ္မိန္းပီးလိုက္စြာေရ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ လူသတ္မႈႀကီးကို က်ဴးလြန္လိုက္ေတ။
မိေပ်ာက္လို႔မရေရသမိုင္ႁကြီး တင္က်န္နီခေရ။


ဘာသာျပန္
ခိုင္ျမသိန္း (ေခ်ာင္းသာႀကီး)

ကိုခိုင္ျမသိန္းဆိုဒ္မွ ကူးယူထားပါသည္။

The Ten Secrets of Leadership ေဂါင္းေဆာင္မႈလွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ ဆယ္ခု

(4) A Leader embodies the times
(အပိုင္ ၄) အခ်ိန္အခိုက္အတန္းကို ႐ုပ္လံုးေဖၚတတ္ေတေဂါင္းေဆာင္

ထူးျခားေသာအရည္အခ်င္းနန္႔ က်န္ေတာ္႐ို႔ဆိုလိုခ်င္ေရက႑တခုက ေဂါင္းေဆာင္တေယာက္ေရ သူ၏ထူးျခားအေရးႀကီးေရ အခိုက္အတန္းကိုတိြ႔လာေရခါ က်န္ေတာ္႐ို႔ယင္းေဂါင္းေဆာင္ကို အလိုအေလွ်ာက္သိနီၿပီးသားလို႔ က်န္ေတာ္႐ို႔ခံစားရေရ။ သူေရ က်န္ေတာ္႐ို႔ပိုင္လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲက လူသားတေယာက္ျဖစ္ေတ။ က်န္ေတာ္႐ို႔ ဇာပိုင္ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းရေလ သူေလ့ယင္းနည္းတူစြာ။
သီအိုဒို ႐ိုးစဘဲလ္ကို ဂၽြန္ေမာ္လီက မွတ္ခ်က္ပီးေရပိုင္ “႐ိုးစဘဲလ္ေရ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားတေယာက္အျဖစ္တခုတည္းမဟုတ္။ ကိုပင္႐ို႔သိကတ္ေတအတိုင္း သူေရအေမရိကန္ႏိုင္ငံေလ့ျဖစ္ေတ။”

အတၳဳပတၱိက်မ္းျပဳဆရာ ဂၽြန္ဘန္းနတ္က “က်န္ေတာ္႐ို႔ျပည္သူအမ်ားက ၀င့္၀င့္၀ါ၀ါ အခိုင္္အမာေျပာတတ္ေတ--႐ိုးစဘဲလ္က သူ႐ို႔၏အေကာင္းဆံုး၊ အေျပာင္ေျမာက္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေတ။ 
စိတ္ကူးယိုင္စံျပပုဂၢိဳလ္ေလ့ျဖစ္ေတ။” ေဒါသႀကီးစြာေပါက္ကြဲျခင္း၊ တဟုန္းဟုန္းလီသံျဖင့္ က်န္ေတာ္႐ို႔ကို သနားခံေတာင္းဆိုလာကတ္ေတ--႐ိုးစဘဲလ္က ငါ႐ို႔ကိုေက်နပ္ႏွစ္သိမ္းပီးေရ။

မဲတ္၀ိစ္တ္ (Midwest) မွာ က်န္ေတာ္စာျပနီခေရခါ သမၼတၱရီဂန္အေၾကာင္းကို က်န္ေတာ့္ေက်ာင္းသားတိေျပာစြာကို မၾကာမၾကာ ၾကားရေရ။ 
“သူက က်န္ေတာ္ပိုင္၊ သူက က်န္ေတာ့္ဖခင္ႀကီးထက္ေတာင္ ႏြီးထြီးမႈပီးေရ။” ရီဂန္က လူထုနန္႔ဆက္ဆံမႈမွာ ပညာဟိဆန္စြာထက္ ျပည္သူျပည္သားတိကို ႏြီးထြီးမႈ၊ လံုျခံဳမႈကိုပီးႏိုင္ခေရ။ 
ထိုနည္းတူ တေလာလံုးကို အေကာင္းျမင္၀ါဒနန္႔ ဂ႐ုဏာေပါမ်ားမႈတိကို အေျခခံပနာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တိမွာ သမၼတၱကလိန္တန္ ျပည္သူနန္႔တသားတည္းက်ခေရ။ 
စြမ္းရည္နန္႔ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈကို ေရာစပ္ထားေရ ေရာင္စံုပန္းျခင္းတခင္းပိုင္ ေရာေႏွာဖန္တီႏိုင္ခေရ။

သမၼတၱသွ်သွ်ီက အဂၤလိပ္ခြီးဘီလူးတေကာင္လုပ္ခရေရလို႔ အိုင္ဆန္ဟို၀ါ (Eisenhower) က ေဖၚျပေရ။ 
လူမႈဒီမိုကေရစီအေတြးအေခၚကို ငွားယူသံုးစြဲျခင္းနန္႔ ဓနသွ်င္၀ါဒကိုဆန္႔က်င္ၿပီးေက အရင္းသွ်င္စနစ္ကို ထိမ္းသိမ္းထားရန္ အန္ဇာေလာင္းေရပိုင္ ေလာင္းတန္းကဇာတ္ခရေရ။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကရစ္တိတ္ပါတီ ဥကၠဌေလာင္းရြီးခ်ယ္ၿပိဳင္ပြဲသမိုင္ကို ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပန္လည္ဆန္းစစ္နီလိမ့္ေမ။
ယင္းၿပိဳင္ပြဲ႔မွာ ပါတီႏွစ္ပိုင္းကြဲလားႏိုင္ေရ အေၾကာင္းရင္းကိုဆန္႔က်င္ၿပီးေက ထူးျခားေသာစြမ္းရည္ဟိေရ အာဖရိကႏြယ္ဖြားအေမရိကႏိုင္ငံသား ဘားရပ္အိုဘားမအား ရွိကိုေရာက္ေအာင္တိုးပီးလိုက္ေတ။ 
ေယေကေလ့ ဟဲလာရီကလိန္တန္ေရ အိုဘားမ၏အဓိက ေၾကာေထာက္ေနာက္ခံျဖစ္လာေရ။ 
သူမ၏ကန္ပိန္းတခုလံုးမွာ အားနည္းမႈ၊ အားသာမႈတိနန္႔အတူ လိမၼာပါးနပ္ေတေပၚလစီတခုက သူမ၏ပထမနာေမ “Hillary” ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံနန္႔ ကမၻာတ၀ွမ္းကသိလားကတ္ေတ အခ်က္ပင္ျဖစ္ေတ။ အျမင္ဆံုးေျပာရေက “ေဒအမ်ိဳးသမီးကို ကိုပင္႐ို႔သိေရ။
အခ်ိန္အၾကာႀကီးသိၿပီးသားျဖစ္ေတ။ 
သူမ ဇာေလ၊ သူမ ဇာသူလဲ..ၾကစ္သည္ျဖစ္စီ၊ မၾကစ္သည္ျဖစ္စီ ကိုပင္႐ို႔သိႏွင္းၿပီးသားျဖစ္ေတ။
” ဟဲဲလာရီေရ အမွန္ပင္ အရာရာတိုင္းမွာ စမ္းထလာေရအမ်ိဳးသမီးတဦးပါ။ သူမေရ သူမ၏ႀကီးမားေသာအာသီသ၊ မိခင္ဘ၀၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏အခ်စ္ကို ရင္ခုန္ေအာင္ဖမ္းစား ကဇာတ္ႏိုင္ေသာ ေယာက်္ားရာဂဆတိုးအရြယ္ေရာက္နီသူ လင္ေယာက်္ား၏အိမ္ေထာင္ေရး အံတုမႈတိကို ထည့္သြင္း႐ုပ္လံုးေဖၚယင္း သူမ၏လုပ္လိုေရပန္းတိုင္ကို ေရာက္ေအာင္လွမ္းႏိုင္ခေရ။ 
ေဂါင္းေဆာင္တိ၏စြမ္းရည္--ဟဲလာရီ႐ို႔ပိုင္--အံ့မခန္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဇာအမ်ိဳးသမီးလဲ ေအေလာက္ရွည္လွ်ားေရကန္ပိန္းမ်ိဳးကို ဆင္ႏႊဲႏိုင္ဖို႔။ 
အခ်ိန္အခိုက္အခါကို ႐ုပ္လံုးေဖၚစြာထဲမွာ ေကာင္းေကာင္းအံ့ၾသဖို႔ေကာင္းေရ ေအာင္ျမင္မႈ တစိပ္တေဒသျဖစ္ေတ။ 
လူအရည္အခ်င္းကို နံပါတ္အလိုက္ ဇာကြက္ခ်ေဖၚျပရေက မရီြမတြက္ႏိုင္ေအာင္။ 
တခါတခါ ၿငိမ္သက္စြာေရာင္ျပန္ဟတ္ေတ။ 
တခါတခါ အုပ္နံရံတံတိုင္းႀကီးတခ်ပ္ပိုင္ ကာကြယ္ပီးတတ္ေတ။ 
အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ဦးတည္ရာလမ္းတေလွ်ာက္မွာ တဖက္တခ်က္ေပါက္နီေရ ၿပိဳင္ေညာင္ပင္ႀကီးတိနန္႔ ရိပ္သာလမ္းတခုပိုင္…။


ဘာသာျပန္
ခိုင္ျမသိန္း (ေခ်ာင္သာႀကီး)
 
ကိုခိုင္ျမသိန္းဆိုဒ္မွ ကူးယူထားပါသည္။

သမီးတက္ပြဲ႔

တရက္နိ ညဇာဖက္ ကရင္နီမိသားစုတခုက အိမ္ကိုအလည္လာဖို႔ေခၚေရ။
အလုပ္လားနီရလို႔ ေညာင္းေရ၊ မလာခ်င္ပ်ာ၊ စနီနိလာလည္ေမလို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတ။ မရမက ေခၚေရ။ ေျပာစရာေလ့ဟိေရ။
မီးစရာေလ့ ဟိေရ။ 
ေနာက္ၿပီးေက ျပစရာေလ့ဟိေရ။
ေနာက္ဆံုး ေခၚလို႔မေရေက အပ်ိဳမေခ်တိကို အေၾကာင္းျပဳလွမ္းေခၚေရ။ မမေခ်တိ ဟိေရဆိုလို႔ စိတ္၀င္စားစြာနန္႔ လားလည္လိုက္ေတ။

အိမ္ခန္းထဲကို ၀င္လိုက္စြာနန္႔ အပ်ိဳမေခ်တိက ငါ၀ယ္ဖို႔၊ သူ၀ယ္ဖို႔နန္႔ တခန္းလံုးဆူညံလားေရ။ စ်ီးေလွ်ာ့ေရာင္းပါ။ မတတ္ႏိုင္လို႔ပါ။
အကိုႀကီးက လိမၼာပါေရ။ 
စ်ီေလွ်ာ့လို႔ေရာင္းနန္း......။ ယင္း မမေခ်တိ မီးစကား၊ ေျပာစကားကို နားမလည္ႏိုင္ျဖစ္နီေရ။ ၀ဲလယ္လယ္ ျဖစ္လားေရ။ ဇာေျပာကတ္စြာေလ။ 
နင္ရို႔ေျပာစြာကို ငါတခုေလ့ နားမလည္။
အံုမာက ကိုခိုင္ျမသိန္း ထိုင္ပါ။ 
ေအမွာ အက်န္ရို႔ရုပ္ရွင္ၾကည့္နီကတ္ေတ။ ရခိုင္ကဂီရိမုန္တိုင္းရန္ပံုအတြက္ စတိတ္လွ်ိဳးကိုၾကည့္နီကတ္ေတ။
ရွင္သန္ႏိုးထ အာရကၡလို႔ နာေမပီးထားေရ။ ယင္းခ်င့္မွာ ရုပ္ရွင္မင္းသားဘုန္းလွ်ံေျပာေရ `ရခိုင္မွာ သမီးသွ်င္က သမက္သွ်င္ကို ၀ယ္ရေရဓေလ့ဟိေရ` လို႔ ေျပာေရ။ 
ယင္းခ်င့္ဟုတ္လာ။ 
ကိုခိုင္ျမသိန္းေလ့ စ်ီးေကာင္းေကာင္းေမွ်ာ္ယင္းနန္႔ လူပ်ိဳႀကီးျဖစ္လားေရဟန္....နတ္ေယာင္ကားတ၀က္၊ အမွန္တ၀က္မီးလာေရ။ 
က်န္ေတာ္ေလ့ ဇာျပန္ေျပာရမွန္းမသိ ျဖစ္လားေရ။
ယင္းခ်င့္က အမွန္ပါ။ က်န္ေတာ္ ကိုယ့္မြီးရပ္ၿမီရခိုင္ျပည္မွာ အသက္ (၁၇) ႏွစ္သားထိ နီထိုင္ခေရ။ 
သမက္၀ယ္ေရလို႔ တခါေလ့မၾကားဖူးခ။ ျမင္ေလ့မျမင္ဖူး။ သမီးတက္ေတလို႔ တခါေလ့မၾကားဖူးခ။ မျမင္ဖူးခပါ။
သမက္တက္ေတလို႔ရာ ၾကားဖူးျမင္ဖူးခေရ။ ေအကုက ေျဗာင္ျပန္ျဖစ္နီေရ။

ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေက်ာ္ ရခိုင္ျပည္နန္႔၀ီးကြာလားေရေနာက္ပိုင္းမွာ သမက္၀ယ္ေရဓေလ့ေခ်တခု ရခိုင္ျပည္မွာ ရွင္သန္က်င့္သံုးနီေရ ဆိုစြာကို ၾကားလိုက္ရေရခါ ေဂါင္းထဲမွာ ေကာင္းခ်ဳပ္ခ်က္ခတ္လားေရ။ 
မယံုတ၀က္နန္႔ ဟုတ္ယင့္လားဟိုင္....နင္ရို႔လိမ္ေျပာနီကတ္ေတဟန္။
ငါကိုတခ်က္ ဖြင့္ျပ။ နားေထာင္ၾကည့္ေမ တခ်က္။ Shwevideo.net ကိုဖြင့္လိုက္ေတ။ 
ရုပ္ရွင္လိုင္မွာ တင္ထားေရ ရွင္သန္ႏိုးထအာရကၡကို ဖြင့္ေရ။ ေနာက္ဆံုး သရုပ္ေဖၚဇာတ္ျပကြက္တခုမွာ လားတြိ႔ရေရ။
ဘုန္းလွ်ံက ခန္႔စည္သူကိုေျပာေရ စကားေျပာခန္းတခုမွာ `က်န္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ေဒသမွာ ဓေလ့တခုရွိတယ္။ သမီးရွင္ကေန သမက္ရွင္ကို ၀ယ္ရတယ္။
အဲဒါရခိုင္ဓေလ့ေလ` ေျပာထားေရ။ ေအစကားကို ၾကားလိုက္ရေရခါ က်န္ေတာ့္နားရြက္တိ ႀကီးလားေရ။ 
ေဒါသေလ့ ျဖစ္လားေရ။ ရွက္ေလ့ရွက္ေတပိုင္ တြိ႔ေရ။
  မေျပာတတ္ပ်ာလို႔ရာ ျပန္ေျဖလိုက္ရေရ။
အယင္က သမက္တက္ေတဓေလ့ေခ်အေၾကာင္းကိုရာ ျပန္ေျပာလိုက္ေတ။ ယင္းဓေလ့က အမ်ိဳးသမီးတကိုတန္ဘိုးျမႇင့္တင္ရာေရာက္ေတ။ 
ခ်စ္စရာေကာင္းေရ ဓေလ့တခု။
ယင္းပိုင္နန္႔ ညာဥ့္ ၁၁ နာရီေလာက္မွာ စိတ္က တခုခုေတြးယင္း အိမ္ျပန္ပါလတ္ေတ။ စိတ္က အိမ္ျပန္မေရာက္ဘဲ အိႏၵိယႏိုင္ငံကိုရာ ေရာက္လားခေရ။

အိႏၵိယႏိုင္ငံက Dowry (လင္၀ယ္လက္ထပ္စနစ္) လက္ထပ္စနစ္ကို လားသတိရေရ။ ဟိႏၵဴလူမ်ိဳးတိမွာ သူရို႔ယိုင္ေက်းမႈအရ သမီးသွ်င္က သမက္သွ်င္ကို ဖဲသာအေျမာက္မ်ားပီး ၀ယ္ယူရေရစနစ္ဟိေရ။
ေအစနစ္ကို လက္ဟိေခါတ္ကာလမွာ မဟိသင့္ပ်ာလို႔ အမ်ိဳးသမီးတိတိုက္ပြဲယင္း တျဖည္းျဖည္းနန္႔ အစိုးရဥပေဒတိက တားျဖစ္ထားေရအဆင့္ကိုထိ ေရာက္ဟိပါလတ္ေတ။ 
အိႏၵိယႏိုင္ငံ အထင္ကရအမ်ိဳးသမီးေဂါင္းေဆာင္းတေယာက္ျဖစ္ခေရ အိႏၵရာဂႏၵီကုိယ္တိုင္ ပါလီမာန္မွာဥပေဒခ်မွတ္ၿပီးေက တားျဖစ္ခေရ။
သို႔ေသာ္ ယင္းအခ်ိန္က ထင္သေလာက္မေအာင္ျမင္ခေရပိုင္ ထိေရာက္မႈေလ့ ေကာင္းနည္းခေရ။ 
ေအကုေတာခါ ေပ်ာက္လုနီပါးျဖစ္ပါလတ္ပ်ာလို႔ အိႏၵိယအမ်ိဳးသမီးလူ႔အခြင္းေရး လႈပ္ယွားေရဘေလာခ္တိမွာ ဖတ္ရေရ။

ေအ Dowry လက္ထပ္စနစ္ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ရို႔ဘ၀တိ ဆံုးခ်ံဳးမႈ၊ နစ္နာမႈ၊ ဖိႏွိပ္ခံရမႈ၊ မေတာ္နတရား ျပဳက်င့္ခံရမႈတိ အမ်ားႀကီးကို အိႏၵိမွာကိုယ္တိုင္နီထိုင္ဖူးခလို႔ သိခြင့္၊ ျမင္ခြင့္ရခေရလို႔ ဆိုရဖို႔။
ဥမမာ မိသားစုတခုမွာ သမီးမ်ားလားေက ဖခင္ျဖစ္သူက သမီးတိကို လင္ပီးဇာတ္ယင္း ဟိသမွ်ဖဲသာတိ ကုန္ခန္းလားလို႔ ကုန္းေကာက္စရာမဟိေရ ဘ၀ကိုေရာက္လားေရ။
ဇာေလာက္ပင္ခ်မ္းသာလီပါတ္စီ သမီးသံုးေယာက္ေလာက္ပါလာေက ေအတိုင္မြဲက်လားေရ။ 
တခ်ိဳ႔ဆိုေက အစ္ကိုယ္၊ ေမာင္ဖြားျဖစ္သူရို႔ပါ ညီမ၊ အဲမျဖစ္သူရို႔ လင္သားရႏိုင္ေရးအတြက္ ေငြးေၾကးလိုက္ရွာစုေဆာင္းရေရ။
တခ်ိဳ႔ပညာတတ္အမ်ိဳးသမီးေခ်တိဆိုေက သားလင္၀ယ္ယူေရးအတြက္ ေက်ာင္းထြက္လို႔ အလုပ္လုပ္၊ ဖဲသာရွာစုေဆာင္းကတ္ရေရ။
ယင္းပိုင္ လင္တေယာက္ရေရးအတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအခက္ခဲတိကို ရင္ဆိုင္ပ်ာ ဖဲသာရွာကတ္ရေရ။
ယင္းပိုင္ သားလင္တေယာက္ကို ဖဲသာေျမာက္မ်ားစြာ ပီး၀ယ္ပဇာတ္ႏိုင္မွ ဂုဏ္ဟိေရလို႔ ယူဆကတ္ေတ။ 
တခ်ိဳ႔မိဖတိမွာေလ့ သမီးသံုးေယာက္ေလာက္ကို လင္၀ယ္ပီးဇာတ္လို႔ ကုန္က်ေရ ေငြေၾကးကို သားတေယာက္တည္းနန္႔ အျမတ္ထြက္ေအာင္ထိ ေရာင္းစားေရအေလ့ထကို ေဆာင္ရြက္ကတ္ေတ။
လင္ရလားခေကေလ့ ဖဲသာေငြးေၾကးတင္၀ယ္မႈနည္းပါက လင္ျဖစ္သူ၊ ေယာကၡမျဖစ္သူ၊ ခအိုျဖစ္သူရို႔ ႏွိပ္စက္မႈကိုခံကတ္ရေရ။
ယင္းပိုင္ႏွိပ္စက္မႈကို မခံႏိုင္ေက မိဖ၊ ေမာင္ျဖစ္သူရို႔ဘက္ကို အပူလာကပ္ရေရ။ သမီးတေယာက္ရထားစြာေရ ဧရာမမီးပံုမွာရီစက္ခ်ရေရပိုင္ ဘ၀မီးပူဟပ္ျခင္းကို ခါးစည္းခံကတ္ရေရ။

တခ်ိဳ႔ လူလပ္တန္းစား၊ ဆင္းရဲသားမိသားစုတိမွာဆိုေက လင္မ၀ယ္ႏိုင္လို႔ အပ်ိဳႀကီးဘ၀နန္႔ အိမ္တြင္းပုန္ယင္း ဘ၀နိဂုဏ္းခ်ဳပ္လားရစြာတိက အဏမတက္က။ 
ဘ၀ကိုအယွံဳးပီး ၾကိဳးစြပ္ခ်သီဆံုးလားကတ္ေတ အမ်ိဳးသမီးေခ်တိေလ့ တပံုတေခါင္းႀကီး။ တခ်ိဳ႔အမ်ိဳးသမီးတိဆိုေက ဖခင္ျဖစ္သူက စိတ္မွားယုတ္မာမႈတိေအာက္မွာ ဘ၀ပ်က္ရစြာတိက တမ်ိဳး၊ အစ္ကိုယ္၊ ေမာင္ျဖစ္သူရို႔က ဗလကာယျပဳၿပီးမွ ညီမ၊ အဲမျဖစ္သူရို႔ လင္၀ယ္ပီးဇာတ္ျခင္းခံရေရ။ 
အျဖစ္ပ်က္ေခ်တခုကို တင္ျပပါေမ။
အိႏိၵယႏိုင္ငံ ဘီဟာျပည္နယ္က နာလႏၱာတကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းျပနီေရ ေက်ာင္းဆရာတေယာက္မွာ သမီးသံုးေယာက္ဟိေရ။ 
သမီးတိက ရွိဆင့္ေနာက္ႀကီးလာကတ္ေတ။
သမီးအႀကီးဆံုးျဖစ္သူကို လင္၀ယ္မပီးဇာတ္ႏိုင္ေရခါ ဖခင္ျဖစ္သူေက်ာင္းဆရာက သူ႔သမီးကို ျပစ္မွားေရ။
ကိုယ္၀န္ရလို႔ ဖံုးဖိမႏိုင္ေရခါ အရပ္ထဲက ေယာက်္ားေခ်တိနန္႔ ကျမင္းေရဆိုၿပီးေက အိမ္ကႏွင္ခ်လိုက္ေတ။ 
မမေခ်ခင္မွာ ေလးဖက္မိုက္လားၿပီးေက ဗုဓၵဂါယာ၊ ပါတာနာရထားလမ္းမွာ ရထားလားနီခ်ိန္ ေဂါင္း၀င္တိုက္ၿပီးေက ဘ၀ကိုအဆံုးစီရင္လိုက္ေတ။ သတင္စာတိမွာ ေဟာလဲတေက်ာ္ ပါခပါေရ။

ခ်မ္းသာေရအသိုင္း၀ိုင္းတိမွာေလ့ သားသမီးတိကို အိမ္ေထာင္ခရာ၀ါသခ်ပီးေက ႏွစ္ဖက္ေသာမိဖတိက လက္ထပ္ခါစဇနီးေမာင္ႏွံကို စီးပြားေရအဆင္ေျပာလာ ၀ိုင္ၿပီးေကလက္ဖြဲကတ္ေတလို႔ရာ ၾကားဖူး၊ ျမင္ဖူးေရ။
မိဖတိုင္းက သားသမီးတိကို ေကာင္းေၾကာင္းရာ ၾကားခ်င္၊ ျမင္ခ်င္ကတ္ေတ။ 
ေအခ်င့္က သဘာ၀ပါ။ 
သမက္သွ်င္က သမီးသွ်င္ကို ရႊီေငြ၊ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ စပါး၊ လယ္ယာတိနန္႔ တင္ေတာင္ေရ ရခိုင့္ရို႔ရာယိုင္ေက်းမႈကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးေက Dowry (လင္၀ယ္စနစ္)ကို က်င့္သံုးလာကတ္ေတ လူခ်မ္းသာတိလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ေနာင္ကို လူဆင္းရဲတိဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေရ။ 
ေအကုဆိုေက ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေက်ာ္ က်င့္သံုးလာကတ္ေတ။
ျဗဳန္းတိုင္းေဖ်ာက္ပစ္လိုက္ဖို႔ကား လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္။ လင္၀ယ္စနစ္ကိုရာ ရခိုင္အမ်ားစုက အတုယူက်င္သံုးလာေက ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးေခ်တိဘ၀ မေတြး၀ံ့စရာအႏၵရာယ္တိနန္႔ ရင္ဆိုင္လာႏိုင္ေရ။

ဖဲသာေငြေၾကးခ်မ္းသာလို႔ သမီးျဖစ္သူရို႔ိကို လင္သား၀ယ္ယူပီးဇာတ္ျခင္းစနစ္ရာ ရခိုင္ျပည္မွာေအထက္မက ထြန္းကားလာေက အမ်ိဳးသားပညာတတ္လူငယ္ေခ်ရို႔အခ်စ္ကို ဥစၥာဓနနန္႔ေရာင္းစားေရဘ၀ကိုေရာက္လားေရပိုင္ အမ်ိဳးသမီးေခ်ရို႔ဘ၀တိေလ့ ကိုယ္ခ်စ္ေတ၊ ၾကစ္ေတလူငယ္ေခ်တိ ဆံုစည္းခြင့္မရဘဲ အိမ္ေထာင္ေရပဓိပကၡတိနန္႔ ၾကံဳလာႏိုင္ေရ။ မိဖေမာင္ဖြားတိဘက္က သားလင္ခိုင္ေစမႈေၾကာင္း ေငြညႇစ္ေတအျဖစ္နန္႔ေလ့ မၾကံဳႏိုင္လို႔ ဒါသီမေျပာႏိုင္။ 
ရခိုင္သမီးပ်ိဳေခ်တိ ဖဲသာမဟိေက လင္မရႏိုင္ေရအဆင့္ကို မေရာက္လားလို႔ေလ့ မေျပာႏိုင္။ 
ေအပိုင္ရာၾကံဳလာေက အလစ္သုတ္ဖို႔ေခ်ာင္းနီေရ ဗမာျမန္မာတိအတြက္က အကြက္ေကာင္းပ်ာ။
ရခိုင္သူမေခ်တိက ကုလားကိုမယူစြာက ေသခ်ာေရ။
ဗမာျမန္မာဆိုေက ကိုးကြယ္ေရဘာသာေလ့တူေရ၊ လူမ်ိဳးေလ့နီးစပ္ေတ၊ ေအအခ်က္ေရ ဗမာျမန္မာတိအတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးကို မ်ိဳးေဖ်ာက္ဖို႔ အကြက္ေကာင္းျဖစ္လားႏိုင္ေရ။

ေအခ်င့္တိကို ၀ိုင္းၿပီးေက ျပဳပ်င္လားသင့္ေရ။
အထူးသျဖင့္ ရခိုင္လူငယ္ပညာတတ္ေခ်တိ ဓနဥစၥာနန္႔ေရာင္း၀ယ္ျခင္းခံရမႈတိကို ဆန္႔က်င္သင့္ေရလို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ေရ။ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းမွာ ဥစၥာဓနေလာဘက္ မမက္ေမာဖို႔ အေရးႀကီးေရ။ 
မျဖစ္သင့္လို႔ေလ့ ျမင္ပါေရ။ လံုး၀လံုး၀ မျဖစ္သင့္ပါ။

ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးေခ်တိကေလ့ ဘြဲရ၊ ဆရာ၀န္၊ စစ္ဗိုလ္၊ ပါေမာကၡတိကိုရမွ အိမ္ေထာင္ေရတင့္ေတေရ၊ ဂုဏ္ဟိေရဆိုေရ အေတြးတိကို ဖယ္ယွားလို႔ စစ္မွန္ေရခ်စ္ျခင္းေမာတၱာတိ၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ အျပန္အလွန္နားလည္မႈတိနန္႔ တည္ေဆာက္ထားေရ အိမ္ေထာင္ေရတိကို ရြီးခ်ယ္တည္ေဆာက္စီခ်င္ေရလို႔ ေစတနာသမုဒၵရာနန္႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါေရ။

ေအေလာက္ပ်ာ။ 
ေထာက္ျပ၊ ရြီးျပဖို႔ဆိုေကက အမ်ားႀကီးရာ။

က်န္းမာခ်မ္းသာကတ္ပါစီ။ Dowry စနစ္က လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ကတ္ပါစီ။

ခိုင္ျမသိန္း (ေခ်ာင္သာႀကီး)

ကိုခိုင္ျမသိန္းဆိုဒ္မွ ကူးယူထားပါသည္။