Tuesday 16 August 2011

ဗမာ-ေအာက္သားႏွင့္ ျမန္မာစာ

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ အေရွ႕ျပည္က ျမန္မာမ်ားကို “ဗမာ - ေအာက္သား” ဟု 

ေခၚေဝၚေျပာဆိုေလ့ရိွၾကသည္မွာ ယေန႔ထက္တိုင္ျဖစ္၏။ 
 ရခိုင္တို႔သည္ ျမန္မာကို အဘယ္ေၾကာင့္ “ဗမာ - ေအာက္သား” ဟု ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါသနည္းဟူမူ 
ဤအေၾကာင္းကို အမွန္အတိုင္း ေရးသားတင္ျပရလွ်င္ ဤသို႔ျဖစ္ပါသည္။

ဗမာေခၚျမန္မာတို႔သည္ ရခိုင္၊ ပ်ဴ၊ မြန္တို႔ေလာက္ အမ်ဳိး၊ ဘာသာ သာသနာ၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ 
အႏုပညာ စသည္တို႔သည္ ေရွးမက်ခဲ့။
 ရခိုင္၊ ပ်ဴ၊ မြန္တို႔ေအာက္ မ်ားစြာ ေနာက္က်ျပီးမွ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၾကေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ဗမာ- ေအာက္သား” ဟု ရခိုင္တို႔က ယေန႔တိုင္ ေအာင္ေခၚေဝၚေျပာဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

စာေပအေနျဖင့္မူ ခရစ္ေအဒီ ၁၁၁၃ မွ ၁၁၇၄ သို႔ေရာက္ေနသည့္တိုင္ေအာင္ 
မည္သည့္စာေပကိုအသံုးျပဳေရးသားသည္ဟု တိတိက်က်မယ္မယ္ ရရ မရိွၾကေသးဘဲ 
ေယာင္ဝါးဝါးရိုေနၾကပံုကို “ေဒါက္တာသန္းထြန္း”  ကသူ၏ “ေခတ္ေဟာင္းျမန္မာရာဇဝင္” စာ-၂၅၌ 
“စရစ္ႏွစ္ ၁၁၁၃ မွ ၁၁၇၄ အတြင္း၌ ျမန္မာတို႔သည္ မြန္ယဥ္ေက်းမႈကို မီွျငိမ္းျပဳ၍ သီးျခားယဥ္ေက်းမႈ 
ထူေထာင္ရန္အားထုတ္ဆဲျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရသျဖင့္ၾကားကာလျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေခ်မည္။

သကဋ၊ ပါိ၊ မြန္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ ေက်ာက္စာမ်ားကို ဤကာလအတြင္းေရးထိုးခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသျဖင့္ 
မြန္ဘာသာအစား ျမန္မာဘာသာကိုမသံုးစြဲမီ ျမန္မာတို႔သည္ မည္သည့္ဘာသာကို 
သံုးရမည္ကိုမသိသျဖင့္ ေယာင္ဝါးဝါးရိွေနၾကပံုကို ျပသည္ဟုထင္မိ၏။”

ဟူ၍ အမွန္အတိုင္း ထင္ျမင္ခ်က္ေပးထားခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာသမိုင္းဆရာတို႔က ျမန္မာစာသည္ ပ်ဴစာမွဆင္းသက္လာသည္ဟုယူဆၾက၏။ 
ပ်ဴစာမွဆင္းသက္ရိုးမွန္လွ်င္ ပ်ဴစာမွသည္ ျမန္မာစာျဖစ္လာရန္ “ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ 
ေျပာင္းလဲလာခဲ့ေသာ ၾကားခံစာေပမ်ိဳး” ရိွရေပမည္။

ယခုအခါ ယင္းကဲ့သို႔မရိွခဲ့ေၾကာင္းကို “ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာ” ကသက္ေသခံလ်က္ရိွေနပါသည္။ 
ရာဇကုမာရ္ေက်ာ္စာ၌ ပါိ၊ ျမန္မာ၊ ပ်ဴ၊ မြန္ဟူ၍ စာေပေလးမ်ိဳးျဖင့္ 
တစ္ျပိဳင္တည္းေရးထိုးထားသည္ကိုေတြ႔ရိွႏိုင္ပါသည္။ 

ယင္းေက်ာက္စာမွာ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုတည္းကို စာေပးေလးမ်ိဳးျဖင့္ တစ္ေခတ္တည္းတြင္ 
ေရးထိုးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ 
 ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစာသည္ ပ်ဴစာမွဆင္းသက္လာသည္ဟူေသာ အဆိုမွာ 
ခိုင္လံုေသာအေထာက္အထားမဟုတ္ေခ်။

အလားတူစြာ မြန္စာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟုဆိုျပန္ဖို႔ကလည္း ယင္းေက်ာက္စာမွာပင္ 
မြန္စာလည္းပါရိွေနျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင္းတည္း။

ယေန႔အထိ လူတို႔သည္ ပ်ဳစာကိုေကာင္းစြာေရေရလည္လည္ ဖတ္တတ္သူဟူ၍ မရိွေသးေခ်။ 
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပ်ဴသည္ ရခိုင္ႏွင့္မြန္တို႔ကဲ့သို႔ သီးျခားစာေပျဖင့္ ရပ္တည္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကေသာ 
လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္တည္း။ 

ေဒါက္တာသန္းထြန္းက သူ၏ “ေခတ္ေဟာင္းျမန္မာရာဇဝင္” စာ-၁၂၂ တြင္” ထိုေလးရာစုတြင္ 
စာေရးနည္းပညာကို ပ်ဴတို႔ရၾကလ်က္ မြန္ႏွင့္ ရခိုင္တို႔က ေျခာက္ရာစုတြင္ ရေနျပီးျဖစ္လ်က္ 
ေနာင္အခါျမန္မာတို႔က ပ်ဴ၊ မြန္ ႏွစ္ဦးစလံုးထံမွ နည္းကိုမွီလ်က္ “တစ္ဆယ့္တစ္ရာစု” တြင္ 
ထိုပညာကိုရၾကသည္ဟု မွတ္ယူႏိုင္သည္။ 

“ဟူ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်ေရးသားထားခဲ့ပါသည္။

သူ၏ေကာက္ခ်က္ကိုျမန္မာတို႔အဖို႔အမွန္ဟုယူဆႏိုင္စရာရိွေသာ္လည္းရခို္င္တို႔အဖို႔မွာမူကားလက္ခံႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရိွေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပ်ဴယဥ္ေက်းမႈထက္ ရခိုင္စာေပယဥ္ေက်းမႈက မ်ားစြာေရွးက်ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ 

ေရွးက်ေၾကာင္းကို ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈအေထာက္အထားမ်ားက သက္ေသခံလ်က္ရိွသည္။ 
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ ဒဂၤါးကိုသြန္းလုပ္ျပီး ျဗဟၼီအကၡရာျဖင့္ စာတန္းေရးထိုးေသာအခ်ိန္ထိ ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔သည္ စာကိုမေရးတတ္ေသးေခ်။

တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္သူမင္း၏ အမည္နာမေရထိုးပါရိွေသာ ပ်ဳဒဂၤါးဟူ၍လည္း ယေန႔တိုင္ေအာင္ တစ္ခုတစ္ေလမွ် မေတြ႔ရိွၾကေသးေပ။
ဤအခ်က္ကိုက ပ်ဴတို႔သည္ ရခိုင္တို႔ထက္ယဥ္ေက်းမႈအားျဖင့္ မ်ားစြာေနာက္က်လ်က္ရိွေၾကာင္း ခိုင္လံုေသာအေထာက္အထားပင္ျဖစ္သည္။

ဗမာ-ေအာက္သားတို႔သည္ ျမန္မာစာကို ပ်ဴထံမွရသည္ဟုဆိုခ်င္ၾကသည္။ ထိုသုိ႔ျဖစ္လွ်င္ပ်ဴစာကိုဖတ္သတ္ရေပမည္။ 
ယခုအခါ ပ်ဴစာကိုလည္းမဖတ္တတ္။ 
အခ်ိဳ႕က မြန္တို႔ထံက ရသလိုလို ထင္ျမင္ခ်က္ေပးၾကျပန္သည္။
သို႔ေသာ္ မြန္စာကိုလည္းမဖတ္တတ္။

ျမန္မာတို႔သည္ ရခိုင္တို႔ေရးထားေသာ “ရခိုင္စာ” ကိုေတာ့ ဖတ္တတ္ၾက၏။ 
ရခိုင္တို႔ေျပာေသာ “ရခိုင္စကား” ကိုလည္းအကုန္လံုးမဟုတ္သည့္တိုင္ေအာင္ နားလည္သင့္သေလာက္နားလည္ၾက၏။
အမွန္က ပုဂံေခတ္၊ ပင္းယေခတ္၊ အင္းဝေခတ္ ေက်ာက္စာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာၾကည့္ပါက “ရခိုင္သံျဖင့္ေရးသားထားေသာ ရခိုင္စာေပအသံုးအႏႈန္းမ်ားကိုသာ” ေတြ႔ရိွၾကရပါသည္။ 

ထို႕ေၾကာင့္ ျမန္တို႔သည္ ျမန္မာစာကို ပ်ဴႏွင့္ မြန္တို႔ထံမွရသည္ ဟူေသာအဆိုကို စဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားၾကီးရိွလာပါေတာ့သည္။
ရခိုင္သံျဖင့္ေရးသားထားေသာ ေအာက္ပါပုဂံေခတ္ ရခိုင္ေဝါဟာရအသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ “ျမန္မာစာေပ၏ စီဆင္းလာရာျမစ္ဖ်ား” ကိုရွားေဖြေတြ႔ရိွႏိုင္ၾကလိမ့္ဟုထင္ျမင္ယူဆမိပါသည္။
ရခိုင္အသံ၊ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာႏွင့္ ဘာသာျပန္


၁။ ရဟန္သဃၤလာ                   =ရဟန္းသံဃာ
၂။ မင္းၾဆာ                             = မင္းဆရာ
၃။ ပင္သကူ                             = ပံသုကူ
၄။ လွိယ္                                 = ေလွ
၅။ ရိယ္မႈတ္                             = ေရမႈတ္
၆။ လင္ပန္း                              = ဗ်ပ္
၇။ ေမႅ                                     = ေျမ
၈။ အတုမဟိေသာ                     = အတုမရိွေသာ
၉။ ခႅဴပန္း                                 = ျခဴးပန္း
၁၀ ျပသတ္                               = ျပာသာဒ္
၁၁။ ေတာင္ပႅဳန္ခရိုန္                    = ေတာင္းျပဳန္းခရိုင္
၁၂။ သင္တြယ္                           = သင္းတြဲ
၁၃။ မိႅယ္တူ                               = ျမစ္သား
၁၄။ မႅိတူ                                   = ေျမဒူး
၁၅။ ေပါကၠံ                                 = ပုဂံ
၁၆။ ကႅစြာ                                  = က်စြာ
၁၇။ ၾကာသပတိယန္နိယ္                = ၾကသပေတးေန႔
၁၈။ သတ္ျခင္ဖႅင္                           = သတ္ျခင္းျခင့္
၁၉။ သခုဟိေသာ                           = ယခုရိွေသာ
၂၀။ သုၾကာနိယ္                            = ေသာၾကာေန႔
၂၁။ ျခဳပ္မ                                     = ခယ္မ
၂၂။ ျခဳယ္မ                                    = ေခြ်းမ
၂၃။ အစ္ကို                                   =အကို
၂၄။ အစ္မ                                    = အမ
၂၅။ ပန္စင္                                    = ပဥၨင္း
၂၆။ ကျခီယ္သည္                           = ကေခ်သည္
၂၇။ ပညာမဟိယ္ေသာ                    = ပညာမရိွေသာ
၂၈။ သစၥာမဟိယ္ေသာ                    = သစၥာမရိွေသာ
၂၉။ အလွဴပိယ္လိုဝ္ေသာ                  = အလွဴေပးလိုေသာ
၃၀။ သဃၤာတိုင္                             = သံဃာေတာ္
၃၁။ အၾကြမ္ဝင္                               = အကြ်မ္းဝင္
၃၂။ ဟိထေသာ                              = ရိွထေသာ
၃၃။ ဤယ္သူ                                 =ထိုသူ
၃၄။ ပတၱျမာစာတီကိုဝ္                      = ပတၱျမားေစတီကို
၃၅။ လွဴခ၏                                  = လွဴခဲ့၏
၃၆။ မိႅယ္ဖႅဴ                                    = ေျမျဖဴ
 ၃၇။ျခိယ္လက္ျဖတ္ေသာ                   = ေျခလက္ျဖတ္ေသာ
၃၈။ ျခိယ္သို႔ခႅ၏                              =အေျခသို႔ခ်၏
၃၉။ ဖုန္တန္ခိုင္                                = ဘုန္းတန္းခိုး
၄၀။ အမိ၊ အဖ                                  = အေမ၊ အေဖ
၄၁။ သဃၤာတိုင္ကိုဝ္ ျခိယ္ဆိယ္ရိယ္၊       = သံဃာေတာ္ကိုေျခေဆး၍၊
လယ္ဆိယ္ရိယ္၊ ခႅိစ္ရိယ္၊                         လက္ေဆး၍၊ ျခစ္၍၊
ေသာက္ရိယ္-။                                      ေသာက္၍-။
၄၂။ ညွန္ဆယ္တတ္ေသာ                      = ညွင္းဆဲတတ္ေသာ
၄၃။ ငီညြတ္စြာ                                     = ညီညြတ္စြာ
၄၄။ အေရွ႕လားေသာ္                            = အေရွ႕သြားေသာ္

စသည္ျဖင့္ သိသာရံုမွ် ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါသည္။ အလားတူ ရခိုင္ေဝါဟာရအသံုးအႏႈန္းတို႔မွာလည္း 

မ်ားစြာက်န္ရိွေနပါေသးသည္။

(အရွင္ကုသလ (ေငြသဇင္) ေရးသားေသာ ရခိုင့္ဌာနီလရာသီ စာ- ၉၆၊ ၉၉)

1 comment:

  1. အခု ရခုိင္သမိုင္ ရခိုင္ေဆာင္းပါးတီကိုဖတ္ရလို ေကာင္းေကာင္းဝမ္းသာပါယင့္

    ReplyDelete